Wie wat bewaard die heeft wat! Ik had in mijn werkzame leven met kinderen te weinig tijd om op te ruimen. En dat komt nu heel goed uit. Zo hebben we nog veel speelgoed uit de jaren tachtig en negentig over om onze kleinkinderen mee te laten spelen. Hebben mijn kinderen er al veel butsen en deuken in gemaakt, dan doen mijn kleinkinderen dat nog eens dunnetjes over. En er sneuvelt wel eens wat. Opa vindt dat eeuwig zonde: “Dit speelgoed heeft al 25 jaar overleefd en nu gaat het in een paar maanden kapot!” Mijn antwoord luidt dan: “Niets is voor de eeuwigheid. Speelgoed is om mee te spelen.” Elk deukje en krasje herinnert me eraan hoe ermee is gespeeld. Speelgoed om ten toon te stellen, is wat mij betreft zoiets als je bank in plastic houden tegen vlekken: geen gezicht! En zo spelen mijn kleinkinderen net zo lief als mijn kinderen met oud speelgoed en zelfs zo als ik zelf ermee gespeeld heb. Soms dus al bijna een eeuw oud.

Pikkende kippetjes

Zo speelde ik laatst met mijn kleinzoon met een bewegend kippenspel dat gemaakt is door de vader van mijn oudtante. Zij is 95 jaar. Het kwam tevoorschijn bij het opruimen van haar huis. Het is geheel van hout gemaakt en geverfd. Als ze ongeveer vier was toen haar vader het maakte, is dit speelgoed dus nu 91 jaar oud. Het was verleidelijk om tegen mijn kleinkinderen te zeggen: “Niet aankomen!” Maar daarvoor is het niet gemaakt. Natuurlijk brak er iets af maar het fijne van dit zelfgemaakte speelgoed is, dat je het kunt repareren. Het mooie is ook dat haar broer een blauwe versie van het spel had. Roze en blauw, de geijkte kleuren voor een meisje en jongen. De vaderliefde en het geduld om zoiets te maken spat er vanaf.

Zo eenvoudig en zo liefdevol gemaakt houden deze houten kippetjes het nu al bijna een eeuw uit.

Cadeautjes van opa en oma vroeger

Veel van het speelgoed dat ik koester, zijn verjaardagscadeautjes van mijn ouders aan mijn kinderen. Vooral mijn moeder had veel plezier in cadeautjes kopen. Liefst zo verantwoord mogelijk. Opa en oma waren er voor de dure cadeaus, vond ze! Ze reisden zelfs af naar het Early Learning Centre dat in 1987 zijn poorten opende in Den Haag. Mijn dochter was toen net een jaar. Mijn moeder ging niet af op de verlanglijst voor de kleintjes maar zocht zelf speelgoed uit dat haar nuttig leek. Daarom doet het mij als oma veel plezier om nu ook de tweede generatie met dit vrolijke speelgoed te zien spelen!

Niet kapot te krijgen!

Zo hebben we twee onverwoestbare Fisher Price autobussen. De een is een schoolbus met, leve de diversiteit, witte, bruine, gele en zwarte poppetjes en een hond als chauffeur. De deur kan open en dicht, de poppetjes kunnen in- en uitstappen. De andere is een bus met een bewegend raampje dat een spiegeltje bedekt of onthult. Aan de andere kant van de bus zit een bewegend groen poesje, dat knerpt. Achterop zit een ouderwetse draaischijf van een telefoon (nostalgie!) met bijbehorend geluid. Verder kan een hondje in en uit het dak klappen, als je aan de rol aan de voorkant draait. Hier wordt voortdurend mee gespeeld. Onder de vier jaar, dat wel. Voor een tweejarige valt er veel aan te ontdekken!

Onverwoestbaar speelgoed uit de vorige eeuw.

Ouderwetse videocassette

Volledig gesloopt maar desondanks werkend is een gebutste ‘Musical Video Cassette’. Via een opwindmechanisme achterop, een werkelijke breinbreker voor anderhalf tot tweejarigen, kun je een ‘band’ laten lopen van een circus. Een poes, een konijn, een olifant en krokodil rollen over het beeld van de ene naar de andere kant onder begeleiding van een vrolijk liedje. Er waren ooit drie banden. Nu nog één maar die wordt wekelijks gebruikt als we oppassen. Het principe van de videocassette is nu natuurlijk compleet uit de mode. Alle bewegende beelden komen op een schermpje voorbij waarop de kleintjes vanaf één jaar oud al swipe-bewegingen maken. Zonder het gewenste resultaat meestal. Mijn kleinzoon zei laatst,dat wij zulk leuk speelgoed hadden. Want speelgoed blijft nieuw, als je er maar één keer per week mee speelt. Toch doet dat mijn oma-hart goed.

Rollend varkentje maakt muziek

Een vriendin van mij gaf mij dit speelgoed al als kadootje toen ik zwanger was van mijn eerste. Het geeft eerst veel frustratie. Het moet voort getrokken worden en dan hamert het varkentje op een xylofoon. Dus eerst moet je kunnen lopen en daarna erachter komen, dat je moet trekken om geluid te horen. Stop je en kijk je om: doet dat stomme varkentje niks! Veel gehuil eerst maar vanaf twee jaar huilen opa en oma van het permanente gerinkel….

Rollend varkentje bezorgt oma en opa tranen…

Tweede, derde en vierde leven

Gek worden we ook van het tingeltje van een rollend busje dat je met een stok voortduwt. Toen mijn kleinkinderen net gingen lopen, vonden ze het helemaal geweldig. Zelfs al mist hij inmiddels een wieltje, het blijft hun favoriete speelgoed. Zelfs mijn vierjarige kleinzoon moest er weer mee spelen nadat het even weg was geweest om gerepareerd te worden. Inmiddels is het al weer kapot maar weggooien doen we nog even niet. Te leuk!

Het kippenspel van mijn oudtante is inmiddels toe aan een vierde leven. Het beertje dat ik vanaf mijn geboorte heb en een pop beleven hun derde. Het speelgoed van mijn kinderen pas een tweede. Ben benieuwd of het speelgoed van mijn kleinkinderen een volgend leven beschoren is.

Nostalgie

Nostalgie is al eerder een drijfveer geweest voor Karin de Lange om te schrijven over reclamejingles. Daarnaast haalde ze herinneringen op aan de trevira2000-jurken van haar moeder. Ook herinnert ze zich de onvergelijkbare smaak van het gehaktbrood dat ze thuis at. Brigitte Leferink dacht terug aan de gezinsvakantie in de Kever. Kees Rooze dacht aan de auto’s in de straat waar hij als jongen woonde.