Bevolkingsonderzoek vertelt het niet
Oktober is ooit door de organisatie Pink Ribbon uitgeroepen om een maand lang te streven naar bewustwording en bestrijding van borstkanker. De ziekte treft één op de zeven vrouwen. Eind september gooide de Volkskrant de knuppel in het hoenderhok met een publicatie over de verhoogde kans op kanker bij vrouwen met dicht borstweefsel. Net op het moment dat Stella Ruisch is opgeroepen om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek.
Geen één, geen twee maar drie radiologen moeten borstfoto’s zien
De vriendelijke laborante die me begeleidt bij het maken van de röntgenfoto’s heeft de vraag de afgelopen week vaker gehoord. “Hoe kom ik erachter of ik al dan niet dicht borstweefsel heb?” stel ik hem als een van de velen. Ze antwoordt, dat de 2 radiologen die mijn borstfoto’s bekijken niet kunnen of mogen zeggen of ik dicht borstweefsel heb. “U kunt wel uw foto’s opvragen en daarmee via de huisarts een andere radioloog benaderen met uw vraag.”
Standaard antwoord
Ik sputter tegen dat het mijl op zeven is om een derde radioloog in te schakelen. De gezondheidszorg is al overbelast genoeg. Wat niet alleen door de laborante wordt beaamd maar ook door de gastvrouw aan de balie van het bevolkingsonderzoekscentrum. Ze worden overstelpt met vragen, naar aanleiding van het artikel in de Volkskrant over dicht borstweefse. Inmiddels is er een standaard antwoord uitgeprint en geplastificeerd op de balie gezet.
Moeder en dochter met borstkanker
Berichten over borstkanker trekken zonder uitzondering mijn aandacht. Niet zo gek met een moeder die eraan is overleden en een dochter die -hopelijk- wee zware jaren van behandeling tegen borstkanker achter de rug heeft. Ik ben dus een zeer gemotiveerde deelnemer aan het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Ik leg het nog maar eens uit aan de dames in het centrum met de toevoeging, dat ik alleen niet begrijp waarom de betrokken instanties zo weinig mededeelzaam zijn.
Tumor gemist
Terwijl mijn vraag dus zo’n 80.000 vrouwen met dicht borstweefsel betreft, waarvan zo’n 10.000 daadwerkelijk een tumor ontwikkelen die de radiologen van het borstkankeronderzoek dus slecht kunnen traceren. Het RIVM meldt dat er zo’n 40 procent in het bevolkingsonderzoek wordt gemist. Je zal het maar zijn!
Geld van MRI-scans kon beter worden besteed
De reden van de zwijgzaamheid is de drukte die de boodschap ‘U heeft dicht borstweefsel’ kan veroorzaken bij de MRI-scans in Nederland. Want daarin kan wél goed gekeken worden of zich kanker verstopt in het dichte borstweefsel. Maar dat kost geld en tijd in de scankamers. In 2020 (want toen wist men dit al uit het zogenaamde DENSE-onderzoek) vond toenmalig minister van Volksgezondheid, Ernst Kuipers dat die beter konden worden besteed. Ook al was toen al duidelijk dat de kosten/baten in het voordeel van wél scannen van vrouwen met dicht borstweefsel uitvallen. De betrokken bestuurders, inclusief de Gezondheidsraad die de minister adviseert, besloten ons vrouwen in het ongewisse te laten: Immers, wat niet weet, wat niet deert…
Het recht om geïnformeerd te worden over dicht borstweefsel
Gelukkig zitten journalisten niet stil en hameren ze na 2019 op het recht van vrouwen om geïnformeerd te worden over hun al dan niet dichte borstweefsel. Dan kunnen ze zelf beslissen wat ze met die kennis doen. Bovendien start eind 2024 een tweede DENSE-onderzoek naar de mogelijkheid om eenvoudiger en snellere scans te maken bij vrouwen met dicht borstweefsel.
Bellen naar Bevolkingsonderzoek Nederland
Als ik na het maken van de borstfoto’s buiten het sleuteltje in het slot van mijn fiets wil steken, komt de laborante achter me aangerend met een visitekaartje van Bevolkingsonderzoek Nederland. De medewerkster die ik daar aan de telefoon krijg, is de afgelopen anderhalve week plat gebeld. Zowel zij als ik zijn het roerend met elkaar eens. Laat alle vrouwen van Nederland maar bellen naar 088-2669000 én hun borstfoto’s opvragen. Want ook zij weet: de ervaren radiologen van het bevolkingsonderzoek kunnen wel degelijk vertellen of er sprake is van dicht borstweefsel.
Meer lezen over borstkanker
Met zoveel vrouwen (van boven de vijftig) in ons team is borstkanker een terugkerend onderwerp. Eind vorig jaar riep Stella Ruisch op om wat te doen aan de teruglopende deelname aan het Bevolkingsonderzoek Borstkanker. Zo schreef Karin de Lange over haar angst voor een knobbeltje. Brigitte Leferink over de gang naar de borstkankerbus. Er zijn al vrouwvriendelijker onderzoeksmethoden, constateerde Stella Ruisch. Maar zolang het nog niet zo is, raadt ze leeftijdgenoten aan de pijn te verbijten.
Openingsfoto: Röntgenfoto van borsten met dicht weefsel. Flickr.com
Recente reacties