foto’s: Kees Rooze

‘Laat de champignons er maar uit’, zegt mijn dochter als ze een gemakkelijk maar lekker recept doorgeeft voor Sinterklaasavond. ‘Die lusten we geen van allen.’ Die allen zijn dan alleen onze drie kinderen, want echtgenoot en ik zijn grootverbruikers van diverse soorten paddenstoelen. Alleen hebben we die voorkeur kennelijk niet aan onze kinderen doorgegeven. Paddenstoelen horen in het bos, vinden ze. En moeten daar vooral blijven.

Deze groene knolamaniet kan ook maar beter in het bos blijven. Hij is dodelijk giftig…

Rommel wordt nuttige proteïne

Nu zijn paddestoelen daar ook al zo’n slordige miljard jaar te vinden. Tenminste hun oervorm, een microschimmel die dit jaar in Canada is gevonden is zo oud, zeggen wetenschappers. Ondanks de afkeer van mijn kinderen zijn die schimmels – want dat zijn paddenstoelen- zeer nuttige verschijningen in de natuur. Ze ruimen de rommel op en geven daarvoor in de plaats eiwitrijk voedsel. Zo raakte mijn jongste kind wel in staat van opwinding toen ze uit het zolderraam in het ouderlijk huis een bonte specht ontwaarde. Was mijn goudiep niet stervende en daardoor producent van diverse zwammen, dan was de specht, gelokt door deze lekkernij niet in onze stadstuin verschenen.

Gele korstzwam…ziet er mooi en lekker uit. Toch is ook hij niet eetbaar.

Lekkere vleesvervanger

Niet alleen voor dieren maar ook voor de mens zijn -eetbare- paddenstoelen prima voedsel. Ze bevatten net zoveel eiwit als vlees, waardoor ze een geschikte vleesvervanger zijn voor flexitariërs en vegetariërs. Daarnaast bevatten ze maar weinig calorieën, waardoor ze ook zeer geschikt zijn voor wie wil afvallen. En dan hebben we het nog niet gehad over vitamine K, vitamine C, een trits vitamines B en een hoop mineralen in paddenstoelen. Maar bij ons liggen de oesterzwammen, champignons en shiitakes (niet toevallig de in Nederlands meest gegeten soorten) voornamelijk op ons bord, omdat ze lekker zijn. In de ragoût, in de pasta, in salades of in een omelet.

Paddenstoelenreservaat

Het zal niet verwonderen dat de paddenstoel als natuurproduct ook een rol speelt in de klimaatdiscussie. Want ja hoor, ook paddenstoelen verdwijnen door de aanwezigheid van die vermaledijde stikstof uitstotende mens. Gelukkig telt ons land nog meer dan 5000 verschillende soorten en staat er op de site van Natuurmonumenten te lezen dat er zelfs een paddenstoelenreservaat is aangelegd in het Voorsterbos in Gelderland.

Verscholen tussen de herfstbladeren kun je paddenstoelen ontdekken. Maar laat het wildplukken aan kenners over….Dit jaar zijn een record aantal mensen ziek geworden door het eten van giftige paddenstoelen.

Goed paddenstoelenjaar

Dat prikkelt mijn nieuwsgierigheid. Zeker nadat ik door de lof die Wiette van Klingeren vorige week zong over de herstkleuren in haar omgeving ook nog eens prachtige herfstfoto’s toegestuurd kreeg van Kees Rooze. Gelukkig had hij oog voor wat er verscholen tussen de herfstbladeren te zien was. Juist ja, paddenstoelen!  Want het is ook zo, lees ik bij paddenstoelenkenners, dat warmte en regen juist dit jaar een uitstekende voedingsbodem is geweest voor de ‘vuilnisophalers’ uit de natuur.

Eropuit paddenstoelen ontdekken

Dus als het weer een beetje wil meewerken, ga ik er graag dit weekeinde op uit, om paddenstoelen te ontdekken. Maar eerst een stevig ontbijt van een omelet, bacon, tomaat, kaas èn champignons!

Nog meer genieten van de herfst? Eerder verschenen op Meerdanvijftig.nl: Wandeling door goud, Op zoek naar de herfst en Herfst vol herinneringen.