Bij de Olympische Spelen van 1972 in Sapporo won Ard Schenk 3 gouden medailles.

In de jaren zeventig was Ard Schenk samen met Kees Verkerk de held van de Nederlandse jeugd en hun ouders. Nog steeds wil de meervoudig schaatskampioen het goede voorbeeld geven. Nu over de manier waarop je als meerdanvijftiger gezond en fit kan blijven. “Hoe oud je wordt, dat weet je niet. Maar hóe je oud wordt, kan je zelf beïnvloeden,” stelt hij.

Tot slot ‘het fitte brein’

Het afgelopen jaar lieten we op Meerdanvijftig.nl  in de rubriek In Beweging tientallen meerdanvijftigers aan het woord over hun passie voor sport en bewegen. Van kilometers wandelen met de hond, het nieuwe hoelahoepen in de woonkamer tot het beklimmen van bergen. U kunt ze allemaal nog nalezen op www.meerdanvijftig.nl/gezondheid. We sluiten af met het verhaal van schaatser Ard Schenk die samen met hoogleraren Erik Scherder en Dick Swaab lezingen geeft onder de titel ‘het fitte brein.’

Elke winter komt Ard weer bij schaatsen terug

Schaatsen doet Ard Schenk (73) nog steeds. Zo gauw de kunstijsbaan weer open is, vind je hem daar één keer per week. “Het is dan steeds weer zoeken naar de beste techniek voor mijn leeftijd. En natuurlijk naar de vereiste balans; het kost me een paar weken om weer lekker op de schaats te staan. Schaatsen heb ik altijd met plezier gedaan, dus is het logisch dat ik elke winter weer bij het schaatsen terugkom.”
Hij raadt dan ook iedere 50-plusser aan een sport te kiezen waarvan die vanouds weet dat die bij hem of haar past. “En die niet te blessuregevoelig is, natuurlijk,” benadrukt hij. “Contactsporten zoals voetbal en hockey zijn dat helaas wel…”

Meerdere keren bewegen per dag

Maar sporten is niet het belangrijkst, weet de oud-schaatser en fysiotherapeut inmiddels. “Het belangrijkst is om dagelijks meerdere beweegmomenten te hebben zoals fietsen of wandelen. Zo heb ik op deze mooie herfstochtend vanochtend om 7.00 uur al een uur gefietst. Iedereen zou ’s ochtends in bed al moeten bedenken: wanneer kan ik vandaag bewegen?”

Plan je beweegmomenten in

Voor bijvoorbeeld de stratenmaker, agrariër of verzorgende is dat niet zo moeilijk, beseft hij, die komen wel aan hun beweegmomenten per dag toe. “Maar dat is anders voor iemand die de hele dag achter de computer op zijn stoel zit. Plan ook dan beweegmomenten in. Je kan met de fiets naar het station of je werk gaan in plaats van met de auto. En op kantoor pak je niet de lift maar de trap, en je lunch kan je al wandelend opeten. Als de stratenmaker ’s avonds thuiskomt, aanschuift aan de eettafel en daarna voor de tv gaat zitten, is dat niet zo erg. Maar doen kantoormensen zonder beweegmomenten dat jarenlang dan laat het lichaam het op een gegeven moment afweten…”

Straks zijn wandelvergaderingen heel normaal

Ook vergaderingen kunnen best wandelend gedaan worden, volgens Schenk. Hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder doet dat op zijn universiteit al vaak, weet de oud-schaatser. “Bijkomend voordeel is dat je geen ellenlange oraties krijgt van degene die altijd het woord wil hebben bij een zittende vergadering. Nu vindt iedereen een wandelvergadering nog raar, maar over tien jaar denk ik dat we het heel normaal vinden.”

Bewegen goed voor de geest

V.l.n.r. Erik Scherder, Dick Swaab en Ard Schenk bij hun lezing over ‘het fitte brein’ in Tilburg.

Dat hij Erik Scherder noemt is niet toevallig: samen met hem en hoogleraar neurobiologie Dick Swaab houdt Schenk geregeld lezingen over  ‘het fitte brein’.
Want bewegen is niet alleen goed voor het lichaam, maar ook voor de geest. Op de site van Het fitte brein zegt Scherder daarover: “Als lui geworden mensen, jong of oud, weer gaan bewegen zie je vooral de ‘executieve functies’ van hun hersenen toenemen: het vermogen tot initiatief nemen, zaken plannen, impulsen beheersen en zelfregulatie.”

Door bewegen verandert je bloedcirculatie

Schenk bevestigt dat. “Alle beweegprikkels dringen door tot je brein, je bloedcirculatie bijvoorbeeld verandert; belangrijke voedingstoffen en zuurstof komen tot in de kleinste haarvaten. Bewegen geeft ook een prettig gevoel, ik word chagrijnig als ik – bijvoorbeeld vanwege slecht weer – een paar dagen niet heb kunnen bewegen.”

Investeer in je lichaam

Niets menselijks is de voormalige topsporter vreemd. Ook hij raakte ooit verstrikt in de val van een druk bestaan en maakte geen ruimte meer voor beweging en ontspanning. Na een duidelijke waarschuwing van zijn lichaam realiseerde hij zich dat het anders moest en bracht weer structuur in zijn leven. Dat bestond uit: goede voeding, dagelijkse beweging en op zijn tijd rust. “Ook overgewicht wordt steeds meer een probleem, als je in de stad rondloopt, zie je de helft van de bevolking kanen. Probeer zorgvuldig te zijn in wat je eet; goede voeding komt rechtstreeks van het land van een struik of boom of uit de zee.” Schenk hoort dan vaak: ‘maar biologische voeding is zo duur’. “Dat zijn de mooie elektrische fiets en platte tv die je hebt, ook”, antwoordt hij dan. “Als je investeert in je lichaam door goede voeding, beweging en rustmomenten, geeft dat lichaam je daar iets voor terug: zelfstandigheid tot op hoge leeftijd.”

Ook naar een (gratis) lezing over Het fitte brein? Kijk op http://www.hetfittebrein.nl/