Op een mooie zondag in de lente bezoek ik Kasteel de Haar in Haarzuilens. Het wordt een heerlijke dag!
De schone kunsten
Wiette van Klingeren draagt de wereld van de schone kunsten een warm hart toe. En die liefde deelt ze graag met ons. Of het nu om film gaat, een mooi boek of verzamelde kunst in een museum.
Sprookjeskasteel
Fietsers, wandelaars, gezinnen met kinderen, mét oma erbij, zonder oma erbij, stellen met hondjes, kinderen te paard, opa’s met rollators en lawaaiige tieners op scooters. Iedereen lijkt buiten te zijn. Kennelijk snakken we naar zonlicht en frisse lucht. En zo te zien zelfs naar het gezelschap van andere mensen na de lange maanden binnenshuis. 
Ik passeer ze op mijn weg naar een prachtig sprookjeskasteel onder de rook van Utrecht. De beroemde architect Pierre Cuypers bouwde hier in Haarzuilens een indrukwekkend ‘Gesamtkunstwerk’!
In ere hersteld
Toen Baron Etienne van Zuylen van Nijevelt in 1890 het voorvaderlijk kasteel erfde lag het er al twee eeuwen verlaten bij en bestond het voornamelijk uit ruïnes. De Baron en zijn vrouw, de steenrijke Hélène de Rothschild, besloten het kasteel in ere te herstellen.
Ze riepen daarbij de hulp in van de, op dat moment, beroemdste architect van Nederland. Dat was Pierre Cuypers, die ook het Centraal Station en het Rijksmuseum in Amsterdam had gebouwd.
Een ideaal kasteel
Cuypers ontwierp een gedetailleerd ideaalbeeld van een middeleeuws kasteel. Ook alle andere gebouwen op het landgoed, de stallen, de kerk en het châtelet, werden door hem ontworpen. Het dorp Haarzuilens moest plaats maken voor de kasteeltuinen en werd door Cuypers twee kilometer verder opnieuw opgebouwd. Daar hadden de bewoners weinig bezwaar tegen, want hun nieuwe huizen werden van de modernste gemakken voorzien.
Kasteel de Haar voorbeeld Rijksmuseum
De indrukwekkende toegangshal.
De verbouwing van het kasteel duurde méér dan twintig jaar. Geen wonder, want Cuypers ontwierp dus niet alleen het complex maar ook alle decoratieve elementen. Het beeldhouwwerk en veel van het meubilair dragen zijn stempel. Zelfs het originele tafelzilver werd door hem ontworpen. Ook de indrukwekkende toegangshal werd rijk gedecoreerd met beeldhouwwerk en geschilderde motieven. Toen het Rijksmuseum verbouwd werd en op zoek was naar de authentieke details van Cuypers, kon Kasteel de Haar uitstekend als voorbeeld dienen. Hier waren de oorspronkelijke ontwerpen van Cuypers immers in stand gehouden.
Middeleeuwse uitstraling, modern gemak
De baron en de barones gaven grote feesten voor bankiers, kunstenaars en filmsterren. Speciaal hiervoor werd het kasteel glorieus herbouwd. En wel zo, dat hun gasten onder het middeleeuwse dak van alle comfort werden voorzien. Een ingenieus verwarmingssysteem, warm en koud stromend water en zelfs een elektriciteitsnet zorgden ervoor dat het de gasten van de baron en de barones nergens aan ontbrak.
De baron en barones gaven grote feesten voor de internationale jetset.
In de fraaie eetzaal was plaats voor 34 gasten. Het diner werd bereid op een immens steenkolenfornuis in de keuken, voorzien van waterreservoirs en aftapkranen. De daar getoonde collectie roodkoperen pannen is spectaculair. “Nergens in Nederland kun je zo duidelijk ervaren in welke luxe de Europese adel rond 1900 leefde,” vertelt de gids die mij rondleidt.
Inkijkje in het leven van het personeel
Het domein van de talrijke bediendes. Met spectaculaire roodkoperen pannen.
Sinds kort is ook de derde verdieping met de bediendenkamers toegankelijk voor het publiek. De slaapkamers, linnenkamers, en recreatieruimte (met bedieningspaneel voor de ophaalbrug) zijn nauwkeurig in stijl hersteld. Ze geven een inkijkje in het leven van het indertijd talrijke personeel. Vooral liefhebbers van series als Downton Abbey, The Crown en Victoria zoals ik, kunnen hier hun hart ophalen. Reserveren is wel aan te raden.
7000 bomen voor aanleg tuin
Buiten lokt de zon! Tijd om het prachtige park bewonderen. Het werd ontworpen door landschapsarchitect Hendrik Copijn. Ook hier zijn kosten noch moeite gespaard. Bij de aanleg van het park werden indertijd 7.000 volwassenen bomen aangevoerd! Met mijn hond wandel ik langs fraaie vijverpartijen. We bewonderen de rozentuin, de herten in het hertenkamp en verdwalen in het doolhof. Op het terras op het stalplein van Kasteel de Haar geniet ik nog van een heerlijke cappuccino. En ik wens dat deze zomer alle zondagen zo mooi verlopen!
Foto’s: Kasteel de Haar Utrecht
Recente reacties