Met het ouder worden kom het gespreksonderwerp steeds vaker op gezondheid. ‘Je moet toch voelen dat er iets mis is in je lijf’, denkt de man van Stella Ruisch als ze op de hoogte worden gebracht van een ernstig zieke in hun midden. Maar het akelige is dat die waarschuwing vaak te laat komt. Want ernstige gezondheidsrisico’s gedragen zich als sluipmoordenaars. Zoals een te hoge bloeddruk.

Bloeddruk is niet stabiel

Bij ongeveer een kwart van de bevolking is er sprake van een (te) hoge bloeddruk. Niemand heeft 24 uur lang, 7 dagen in de week een regelmatige bloeddruk. ’s Nachts als je slaapt, zakt je bloeddruk bijvoorbeeld al. Als je moet rennen voor de bus, schiet je bloeddruk van de inspanning al omhoog. En ook wanneer je je bijvoorbeeld opwindt als toeschouwer bij de voetbalwedstrijd Feyenoord-Ajax. Daarom moet je tenminste 5 minuten rustig zitten, voordat je je bloeddruk meet. En dat moet je dan zo’n dag of 5 op verschillende tijdstippen herhalen, wil je iets over je bloeddruk kunnen zeggen.

Grens boven- en onderdruk

Maar als deze regelmatig boven de 140 bovendruk en 90 onderdruk uitkomt, dan mág je niet langer stil zitten. Want dat is grofweg de grens waarboven je gezondheid óók onder druk komt te staan.

Hoge bloeddruk is geen ziekte…

In het filmpje op Thuisarts.nl wordt nadrukkelijk uitgelegd dat een hoge bloeddruk geen ziekte is. En je kan er ook veel tegen doen. Zoals meer bewegen, stressfactoren wegnemen, afvallen (overgewicht is een van de belangrijke oorzaken van hoge bloeddruk) stoppen met roken en gezonder eten. Want wie veel snoept (of veel drop eet) of rookt bevordert vernauwing van de bloedvaten. En dan moet je hart steeds harder pompen om het bloed door je aderen te stuwen. Dat is de bovendruk. De onderdruk geeft het ontspannen van je hart na een slag aan. Dus als deze ook relatief hoog is, dan staat je pompfunctie de hele tijd áán. Dus slijt je sneller.

Toch maar een pilletje

Ze had de laatste tijd wel vaker last van vage hoofdpijn, vertelde een dierbaar en altijd gezond ogend familielid op een verjaardagsfeestje. De bloeddrukmeter van een vriend wees 180 aan, wów! Terwijl ze juist was begonnen met meer bewegen….Van schrik liet ze vaker het glas rosé staan en ging ze (nog) gezonder eten. Toch vond de arts het beter als ze er ook maar -hopelijk tijdelijk- een pilletje bij slikte.

Want vaak is hoge bloeddruk het gevolg van leefstijl maar niet altijd. Het kan ook erfelijk zijn. En als je ouder bent dan 60,70 moet je hart sowieso harder werken en gaat de grens van zorgen maken over een hoge bloeddruk ook omhoog (naar 160).

Al die verhalen uit de omgeving zorgde ervoor dat manlief (71) zijn bloedwaarden liet controleren. En dat ik opgelucht ademhaalde bij Sanquin, waar ik voor het plasma doneren altijd gecontroleerd wordt: 119 om 65. Een pláátje.

Volgende keer: ook zo’n sluipmoordenaar: cholesterol!

Meer lezen over gezondheid

Gelukkig wordt er al veel gecontroleerd tijdens bevolkingsonderzoeken, zoals naar darmkanker, naar borstkanker Maar misschien is het toch ook een idee om regelmatig je bloedwaarden te laten onderzoeken. Dat helpt in de strijd tegen een van de belangrijkste doodsoorzaken: hart en vaatziekten. Ook al maakte Stella Ruisch een levensreddende actie met een AED mee. En dan hoef je ook niet wakker te liggen, omdat je denkt dat je een hartaanval krijgt, zoals Stella Ruisch.

Openingsfoto: Vlada Karpovich/Pexels.com