‘Schokken en schudden’ heet het boek dat de Groningse neuroloog prof. dr. Marina de Koning-Tijssen schreef samen met een team van deskundigen op verschillende terreinen. Het is een handreiking naar tienduizenden Nederlanders die tobben met te lang onbegrepen lichte tot zware bewegingsstoornissen. Stella Ruisch is een van hen.

Schokken en schudden treffende titel

“Ik zie dat je soms lichtjes met je hoofd schudt. Ben je daar wel eens voor bij de neuroloog geweest?” zegt de fysiotherapeute tegen me. Ze is gespecialiseerd op de schouderklachten, waarvoor ik bij haar kom. “Maar ik kan je in het oneindige blijven behandelen zonder blijvend resultaat, als je schouderpijn wordt veroorzaakt door wat ik denk: torticollis spasmodica.”

Parkinson is de ernstigste, de bekendste en meest voorkomende bewegingsstoornis die er bestaat. Maar er zijn nog veel meer bewegingsstoornissen, die juist niet de verstijving van Parkinson veroorzaken maar onwillekeurige bewegingen. Zoals torticollis spasmodica. Schokken en schudden is dan ook een treffende titel voor het boek van Marina de Koning-Tijssen.

Dystonie: nooit eerder van gehoord

Inderdaad krijg ik een paar weken later de bevestiging van de neuroloog in het VUmc. Ik heb -gelukkig een zeer lichte- vorm van torticollis spasmodica, een vorm van dystonie. Woorden die ik voor het eerst hoor in mijn leven.

Bij dystonie is er miscommunicatie tussen hersenen en spieren (in mijn geval tussen hoofd en lichaam), waardoor de schuddende beweging ontstaat. Dat kan ook trillende handen, schokkende bewegingen met armen of zwalken van benen veroorzaken. Het komt allemaal aan de orde in het boek Schokken en schudden van Marina de Koning-Tijssen maar ook op de daaruit voortgekomen website functionelebewegingsstoornissen.nl wordt het nog eens duidelijk uitgelegd door ons hoofd te vergelijken met een computer. Deze bewegingsstoornissen worden niet veroorzaakt door de hardware-met de hersenen is niets mis- maar door de software waarmee ons lichaam, onze spieren in dit geval worden aangestuurd.

Drie patiënten vertellen op de website Bewegingsstoornissen.nl over hun klachten.

Nooit een opmerking

Voor informatie kijk ik op de website van de Dystonievereniging. En ik schrik bij het zien van wat lotgenoten moeten doorstaan. Ook is er op het moment dat ik kijk, een aantal jaren geleden, de mogelijkheid een dvd met oefeningen aan te schaffen. Die ik vervolgens onderin de kast gooi. Want mijn schouderklachten verdwijnen en buiten de ober in een restaurant die meent dat ik zijn dagmenu niet wil (“Ik zie dat u met uw hoofd schudt”) heeft niemand er ooit een opmerking over gemaakt, tenzij ik zelf het onderwerp aankaartte. En ik tot dit voorjaar meende ik ook dat mijn hoofdschudden weinig last veroorzaakte.

Spierklachten als gevolg van foutje in ‘software’

Inmiddels weet ik dat in de afgelopen jaren niet alleen mijn regelmatige hoofdpijn, de schouderklachten, rare kaakpijn en de zeurende pijn in schouder- en nek die mij vanaf maart mijn nachtrust kostte allemaal verbonden zijn aan het foutje in de software in mijn hoofd. Vermoeidheid, stress, prikkels kunnen de klachten nog eens verergeren. Aan het foutje in de software is weinig te doen. Maar buiten beperkte medicatie kunnen oefeningen écht soelaas bieden.

Fysiotherapie biedt vaak uitkomst bij bewegingsstoornissen

Niet voor niets zit in het team van Marina de Koning ook een fysiotherapeut, Bart van Buchem. En ook ik ben het handjevol fysiotherapeuten dat ik inmiddels heb geraadpleegd dankbaar. Mijn conditieoefeningen zijn inmiddels behoorlijk uitgebreid, waarbij ik een aantal voor het sterker maken van schouder- en nekspieren zelfs vrijwel elke dag verricht. Soms met grote tegenzin maar het helpt. De pijn is verdwenen. Zelfs het schudden van mijn hoofd en het trillen van mijn handen zijn minder geworden.

Vervelende, vermoeiende spierreflexen in lichaamsdelen; ze ‘horen niet bij het ouder worden’, weet ik nu.  Wie niet meteen naar de huisarts wil, kan echter beginnen met het lezen van het boek van prof.dr. Marina de Koning-Tijssen. Want Schokken en schudden staat boordevol informatie.

Meer lezen over gezondheid

De conditieoefeningen die Stella Ruisch eerst deed, waren nog voor de ‘bikinilijn’ maar inmiddels zijn ze met name om blessures te voorkomen. Allemaal geleerd van de fysiotherapie die uitkomst bracht bij een knieblessure door tennis en bij plotseling opgekomen kaakpijn. En er zijn meer kwalen die een meerdanvijftiger kunnen treffen, klik hier.

Openingsfoto: Een van de oefeningen die Stella Ruisch dagelijks doet om terugkeer van pijnklachten te voorkomen. Eigen foto