Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl een tip om naar te kijken. ‘The Brutalist’ vertelt het verhaal van de Amerikaanse droom en de prijs die architect Lászlo Tóth daarvoor betaalt. Karin de Lange zat 3,5 uur op het puntje van haar stoel.

Amerikaanse droom op zijn kop

Alleen al qua lengte is The Brutalist een megafilm. Maar de ruim drieëneenhalf uur bestrijkt dan ook wel een periode van 70 jaar. De film is geschreven en geregisseerd door Brady Corbet. Adrien Brody speelt in zijn verhaal de architect László Tóth die zich na de Tweede Wereldoorlog in Amerika vestigt en de Amerikaanse droom van straatjongen tot miljonair lijkt waar te maken. En dat met dank aan de rijke Amerikaan Harrison van Buren (gespeeld door Guy Pearce).

Niet dat The Brutalist een optimistische film is over een hoofdrolspeler die het maakt. De film begint al met het veelbetekenende beeld van het Vrijheidsbeeld op zijn kop. Toch lijkt het begin hoopvol. Architect Lászlo Tóth heeft het geluk dat hij het concentratiekamp heeft overleefd en familie in Amerika is bereid hem op te vangen. Al snel krijgt hij een opdracht van de zoon van miljonair Harrison Van Buren. Een carrière, geld en status lijken binnen handbereik. Stap voor stap beleeft de kijker wat László overkomt. Ondertussen is daar het verdriet door trauma’s en verlies van geliefden, waarmee Lászlo moet leren omgaan.

Afhankelijk van weldoener

Hoe is het om als vluchteling opnieuw te beginnen in een min of meer vijandige omgeving die je eigenlijk maar half accepteert? Lászlo is afhankelijk van zijn opdrachtgever Harrison van Buren. Hij moet slikken, inbinden, zich aanpassen aan diens zakelijke en grillige escapades. Stukje bij beetje levert László steeds meer in om zijn droom te bereiken. Die droom is het grote project dat hij voor Van Buren moet uitvoeren. De machtspositie van Van Buren is enorm en heeft invloed op alles en iedereen om hem heen. Hem corrigeren is onmogelijk. Alles wat Harrison onwelgevallig is, moet wijken.

László’s vrouw

László Toth heeft zijn opleiding gehad aan het Bauhaus en was daar docent. Dat was in de gelukkige tijd van de Weimarrepubliek vóór de nazitijd. Zijn vrouw Erszébet (Felicity Jones) is journaliste en Engelse docente. Zij komt met haar nichtje Szófia (Raffey cassidy) ook aan in Amerika met hulp van een bevriende advocaat van Van Buren. In de film is Erszébet degene die uiteindelijk de houding van Harrison tegenover Lászlo aan de kaak stelt. Het slotwoord is aan nichtje Szófia voor de conclusie over László’s leven.

Net als in het echte leven

Brady Corbet heeft het script zo geschreven dat de gebeurtenissen niet zijn te voorzien. Dat maakt The Brutalist een verrassende film. Ik bleef tot het einde op het puntje van mijn stoel geboeid kijken. De pauze die de film gelukkig kent, is gunstig geplaatst bij zo’n wending.

The Brutalist is 10x genomineerd voor de komende Oscar-verkiezing.

Ook nu

De film is in 2024 gemaakt, toen nog niet bekend was welke krantenkoppen het nieuws zouden beheersen. En dat we wereldwijd te maken zouden krijgen met het gedrag van machtige, rijke mannen. Ën mel vluchtelingen met oorlogstrauma’s die in een vijandige omgeving terechtkomen. Dat geeft de film noodzaak en vertelt een verhaal dat van alle tijden is.

Meer lezen

The Brutalist boeit drieëneenhalve uur lang. Dat konden we niet zeggen van ‘Wicked’. Mar over het algemeen vliegt de tijd in het donker al gauw voorbij. Zoals bij het Hollywood-spektakelstuk Babylon (ruim drie uur). en Tár (tweeëneenhalf uur). Ridley Scott had natuurlijk ook tijd nodig om het verhaal van Napoleon te vertellen. Vantevoren leken de viereneenhalf uur voor De Bezette Stad van Oscar-winnaar Steve McQueen over de Tweede Wereldoorlog in Amsterdam een hindernis maar we hadden er geen minuut van willen missen. Overigens is deze indrukwekkende film sinds kort op Netflix te zien.

Openingsfoto: Adrien Brody is genomineerd als beste acteur voor een Oscar voor zijn rol in ‘The Brutalist’. ©Foto: Universal Studios.