Het stond lang op de te doen-lijst van Stella Ruisch. De wens in Spanje de week voor Pasen de zogenaamde Semana Santa, de Goede Week bij te wonen. Het zijn de dagen dat rooms-katholieken het lijden en sterven van Christus herdenken. Dat gebeurt daar met indrukwekkende processies. Stella Ruisch ontdekte tijdens een familiebezoek hoe mooi de Semana Santa op Mallorca is.

Kennis van de bijbel weggezakt

Waarschijnlijk sta ik nog steeds ergens ingeschreven als lid van de rooms-katholieke kerk. Ook al ga ik nog zelden naar een mis. De catechismus heb ik nooit uit mijn hoofd hoeven leren en ook de biecht werd voor mijn tijd opgeheven. Eind jaren zestig leerde ik op school tijdens godsdienstles meer over andere religies dan over het katholieke geloof.

Palmzondag en Witte Donderdag

Mijn bijbelse kennis was een aantal jaren geleden zo weggezakt, dat ik niet meer goed wist wat er nu precies met Pasen wordt gevierd. Dat ik de week voor Pasen had uitgekozen voor een bezoek aan familie op Mallorca, betekende een verrassende opfriscursus. “In Palma (de hoofdstad van Mallorca) zijn op Witte Donderdag processies. En die zijn echt heel mooi!”, suggereerde iemand in mijn omgeving. En dat maakte mij meteen nieuwsgierig. Zou het daar ook zo mooi zijn als de reisverhalen die ik over Sevilla heb gelezen, bij uitstek de stad om voor Pasen te bezoeken?

Kappen en gewaden in prachtige kleuren en stoffen tijdens de processie in Palma de Mallorca.

De zogenaamde Goede Week, in het Spaans Semana Santa op Mallorca begint zoals de rest van Spanje eerst met de viering van Palmzondag. Dat is de herdenking van de intocht van Jezus Christus als de verlosser in Jeruzalem. Langs de kant brachten inwoners hem volgens de overlevering een eerbetoon door met palmtakken te wuiven. Wij kennen daar in Nederland de stokken met broodhaantjes voor de kinderen nog van.

Doornenkroon en een kruis

Ook de andere dagen worden gevierd, maar het wachten is op Witte Donderdag, in sommige Spaanse regio’s zelfs een officiële feestdag. In de bijbel wordt vermeld dat de stemming in Israël na Palmzondag inmiddels is omgeslagen. De Romeinen zien Jezus Christus niet als een profeet of een verlosser van het Joodse volk maar als een rebel, een lastpost die ze liever kwijt dan rijk zijn. Ook de joodse tempelgeleerden, de Farizeeërs, wilden van Jezus af, vanwege zijn kritiek op hen. Op Witte Donderdag is Jezus al verraden door de apostel Judas en meegenomen door de Romeinen. Spottend wordt hij gedoopt met een doornenkroon en op Witte Donderdag door de straten gejaagd, terwijl hij zijn eigen kruis moet dragen.

Zonder te kunnen zien wat je doet, is het een hele opgave om met zo’n loodzwaar beeld te sjouwen, let maar op de witte schoenen onder het kleed.

Semana Santa op Mallorca gevierd met processies

In de hoofdstad van Mallorca, Palma, maar ook op andere plekken met name in Zuid-Spanje zijn de processies met manshoge heiligenbeelden in de Paastijd een traditie die is overgebleven uit de middeleeuwen. Wie niet kon lezen of schrijven, leerde op die manier toch over het geloof. Het sjouwen met de heiligenbeelden door leden van zogenaamde broederschappen is daarbij een vaak ook een vorm van boetedoening. Omdat ze dat onherkenbaar willen doen, gaan ze gekleed in gewaden met kappen in dezelfde kleur. Ja, de Kuklux Klan in Amerika heeft dit van hen afgekeken maar buiten de -witte- kleding hebben ze niets gemeen. Door de jaren heen is uiterlijk vertoon bij de processies in Spanje een rol gaan spelen. Voor ons als toeristen daardoor een indrukwekkend gezicht.

De processie trekt ook in Palma de Mallorca de nodige aandacht.
Een reeks broeder- (en zuster!)schappen tonen zich op hun paasbest.

Paars met Pasen

Inmiddels weet ik dus weer dat Jezus niet op Eerste Paasdag is gestorven, zoals ik jarenlang heb gedacht. Hij is al op Goede Vrijdag gekruisigd. Op Paaszaterdag herdenken de gelovigen met een dag van bezinning dat hij in een graf is gelegd. Op Pasen vieren we juist zijn wederopstanding. Het graf waar hij ten ruste is gebracht, blijkt leeg! De kleur paars die met Pasen door priesters wordt gedragen, is volgens het katholieke geloof daarom de kleur van hoop en nieuw leven. Mijn opgefriste beleving van de Semana Santa op Mallorca kwam goed uit. De reden voor ons bezoek was immers de komst van een nieuw familielid in ons midden!

Meer lezen

Wiette van Klingeren zag films die moeiteloos in de religieuze viering passen. In de familie is het vieren van Pasen op weg net zo belangrijk te worden als samenzijn met Kerstmis. Zo mag het papieren Paaskleed niet ontbreken om aan het eind van de brunch samen in te kleuren als nieuwe traditie. Die overigens is ontstaan uit een herinnering aan oma en de wens van een volwassen dochter om nog even kind te mogen zijn met Pasen.

Alle foto’s: ©Stella Ruisch