Dromen van vertrekken in roadnovels

Bij roadnovels moet ik terugdenken aan Anna. Wanneer ik ’s avonds laat de voordeur op het nachtslot draai, hoor ik tot mijn verbazing het tuinhek knarsen. De hond slaat aan, om daarna verheugd met z’n staart te gaan zwaaien. Ik kijk door het raampje naast de deur. Daar staat mijn vriendin Anna, ze ziet er ontdaan uit. Haren in de war, rode ogen. Ik zie mijn goede voornemen om eens vroeg naar bed te gaan in rook opgaan.

Terwijl ik Anna een groot glas rode wijn inschenk, doet zij haar relaas. Stroef lopend huwelijk, werk waarin ze niets van zichzelf kwijt kan. Het verbaast me niet, Anna komt slecht voor zichzelf op.
Wel verbaast ze me door te vertellen dat ze weg wil, opnieuw beginnen. Ze heeft zelfs al een plan: een eenvoudig huisje in de Eifel kopen en daar eenvoudig leven. Een klein rustig leven in de natuur. Het komt mij niet eens erg vreemd voor; zelf droom ik ook regelmatig van vertrekken; weg van de drukte en de herrie, dat vooral!

Roadnovels van Catherine Lacey en Dave Eggers

Ik las net, met enorm genoegen, twee boeken, zogenaamde roadnovels ,die bovenstaand relaas van Anna als thema hebben; vrouwen die het niet langer opbrengen om hun best te doen en tamelijk onbezonnen op reis gaan. ‘Niemand is ooit verloren’ (Nobody is ever missing), is de eerste roman van de Amerikaanse Catherine Lacey en werd bij uitgeverij Das Mag in Nederlandse vertaling uitgegeven.

New York ontvlucht, liftend naar Nieuw-Zeeland

Elyria verlaat, zonder iemand hiervan op de hoogte te brengen, haar echtgenoot, haar werk als tekstschrijver van een soap-serie en haar leven in New York. Ze vertrekt naar Nieuw-Zeeland. Liftend reist ze door een desolaat landschap in een poging te ontsnappen. Ze is op de vlucht voor zichzelf, op de vlucht voor ‘het wildebeest’ dat haar voortjaagt. ‘de meeste mensen kunnen hun gevoelens transformeren zonder dat ze van binnenuit door een wildebeest worden vermorzeld, maar ik kan dat om de een of andere reden niet.’

Boek stemt tot nadenken

Maar natuurlijk is er wel meer aan de hand, Elyria worstelt nog steeds met de zelfmoord van haar zusje, heeft een eenzaam huwelijk waarin haar man haar op subtiele wijze kleineert. Bovendien kan ze de druk van de maatschappij in het drukke stadsleven van New York, ‘de zieke stad’, niet aan. Deze roman geeft een beklemmend en adembenemend inzicht in de wanhopige gedachten en gevoelens van een jonge, eenzame vrouw die de weg in de hedendaagse maatschappij totaal kwijt is geraakt en geen hulp krijgt. Een mooi geschreven verhaal dat nog lang nagalmt en tot nadenken stemt.

Helden van de Grens verveelt geen moment

Het andere boek is geschreven door Dave Eggers, bepaald geen nieuwkomer in de Amerikaanse literatuur. Bijna jaarlijks verschijnt er een nieuwe roman van deze veertigjarige schrijver. Zijn nieuwste boek, ‘Helden van de grens’ (Heroes of the Frontier) leest als een trein en verveelt geen moment.

Met jonge kinderen op reis

De veertigjarige Josie verruilt haar woonplaats in Ohio, waar ze zich al geruime tijd overbelast en ongelukkig voelt, voor Alaska. ‘… ze had op scouting gezeten. Ze kon knopen leggen, vis fileren en een vuurtje stoken. Alaska schrikte haar niet af.’ Ze huurt een oude, versleten camper, ironisch genoeg van het merk Chateau, en reist met haar jonge kinderen, Paul en Ana langs campings en parkeerplaatsen. “Ooit was ze tandarts geweest, maar ze was geen tandarts meer.” Ze heeft haar praktijk moeten verkopen nadat een patiënte haar heeft aangeklaagd omdat ze een gevaarlijk gezwel in diens mond over het hoofd heeft gezien. Ook voelt ze zich schuldig aan de dood van een jonge soldaat in Afghanistan die op haar advies dienst nam bij het leger.

Het liefst onzichtbaar

Josie heeft een grote weerzin tegen de maatschappij opgebouwd en wil het liefst onzichtbaar worden.
In haar jeugd heeft ze nogal wat te verduren gehad en ook van haar ex-man Carl, “een man zonder ruggengraat en met zwakke darmen” heeft ze weinig steun gekregen. Zelf laat ze ook de nodige steken vallen; ze drinkt voortdurend veel wijn en laat een groot gedeelte van de opvoeding van de drukke, onvoorspelbare Ana over aan haar tienjarige zoon.

Morgen is er weer een dag

In een klein huisje bij een zilvermijn komen de drie helden van de grens enigszins tot rust. Josie bedenkt dat ze haar kinderen wil opvoeden tot moedige mensen. Die moed hebben ze al direct nodig, want ze worden uit de zilvermijn verjaagd door de bosbranden, die het gebied teisteren, en raken daarbij hun laatste geld en de Chateau kwijt.
Het boek eindigt met de zin “Maar morgen is er weer een dag.” Dat lijkt me voor dit moment ook een goed advies aan Anna. Ik leg de twee roadnovels op het nachtkastje, naast het logeerbed en sluit de deur.

Meer lezen over boeken?

Wiette van Klingeren schreef ook over de schrijver Charles Lewinsky. Ze combineerde kunst en boeken in ‘Het puttertje’ em film en boek van de schrijfster Griet op de Beeck in ‘Vele hemels boven de zevende’. Nog meer over boeken lezen? Klik dan hier.