Na de enthousiaste verhalen van mijn ‘oude’ buurvrouw Trees met wie ik een interessant college bijwoonde over social media van de Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan, ben ik reuze nieuwsgierig geworden.
Passie voor stichting
In een gezellig bruin café in de Amsterdamse binnenstad spreek ik af met de drijvende kracht achter de stichting die de boeiende colleges organiseert voor ouderen. Bij binnenkomst veert achterin in het café een jonge, blonde vrouw omhoog en wuift me naar haar tafeltje. Aan een stuk vertelt Enny van Arkel (31), over haar passie voor de Stichting Oud Geleerd, Jong Gedaan.
Het begon met een vakantiebaan
“Acht jaar geleden ging ik in mijn studententijd werken in een verzorgingshuis. Ik werd gastvrouw op een afdeling waar mensen woonden met dementie in een vergevorderd stadium. Het was compleet nieuw voor me; niet eerder was ik in contact gekomen met demente mensen. Ik vond het heftig. Er was een man die altijd advocaat was geweest. Een heer. Nu moest ik hem helpen zijn incontinentiemateriaal te vervangen.”
“Als gastvrouw hoefde ik de bewoners niet als patiënt te zien. De helpenden hebben hun handen vol aan de verzorging. Ik kon mezelf afvragen: ‘Wat zou ik als bewoner fijn vinden?’”
Ook professor moet het naar de zin hebben
“Dus ging ik kranten voorlezen of ik liet mijn fotoalbums zien en vertelde de reisverhalen erbij. Ik zette ook andere muziek op – The Beatles, Franse chansons, gitaarmuziek. Afwisseling leek me belangrijk. Want ook de professor van de universiteit zit in het verzorgingshuis. De bewoners gingen steeds meer interesse tonen. Ze reageerden op de diverse activiteiten die ik aanbood! Uiteindelijk heb ik daar vier jaar met veel plezier gewerkt. De laatste drie jaar als activiteitenbegeleider.”
Goede samenwerking met vriendin
Ook mijn vriendin Ilse Nieuwland kwam in het verzorgingshuis werken. Ze wandelde eerst elke donderdag met bewoners in het Vondelpark. Later werd ze ook gastvrouw op de afdeling dementie. Net als ik, werd zij gegrepen door het werk en de problematiek. Ik vond het heerlijk alles
wat ik in het verzorgingshuis meemaakte met haar te kunnen delen. We bleken heel goed te kunnen samenwerken. En zo hebben we uiteindelijk in 2014 samen de Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan opgericht.”
Persoonlijke groei hangt niet af van leeftijd
“We vonden dat oudere mensen te weinig uitdaging kregen op intellectueel gebied. Onder het motto ‘Persoonlijke groei is niet afhankelijk van leeftijd’ organiseerden we colleges voor ouderen. Kosteloos, in de eigen leefomgeving, toegankelijk voor iedereen maar altijd hoogwaardig, over alle denkbare onderwerpen. Gegeven door studenten, omdat zij interessante kennis hebben te delen.”
“We waren ook van mening dat jongeren meer in contact met ouderen moesten komen; ‘out-of-the box’ denken.”
Door het geven van specifieke colleges leerden de studenten goed en duidelijk te presenteren en konden ze, in sommige gevallen, hun faalangst overwinnen.
Veel belangstelling voor OGJG
“Tien maanden later kwamen we in het televisieprogramma Tijd voor Max. Daarna stond de telefoon niet stil en kregen we meer dan 1500 e-mail berichten. Er meldden zich geïnteresseerde dagbestedingen, buurthuizen, bibliotheken. Toen kwam het besef dat we dit misschien groter moesten opzetten.”
“Daar werken we nu hard aan. We krijgen veel maatschappelijke waardering. Zo wonnen we in april vorig jaar De Nederlandse Loterij in Beweging Prijs. Omdat we, volgens het juryrapport, door oud en jong samen te brengen een bijdrage leveren aan een gelukkiger en gezonder Nederland. We waren uitzinnig van blijdschap. Met de flinke geldprijs was het mogelijk om nóg meer colleges te organiseren.”
Hugo Borst die in de jury zat, zei later: “O, nu zie ik pas hoe jullie er werkelijk uitzien. Bij de prijsuitreiking zag ik alleen twee hysterisch krijsende dames!”
“Dit bedrag werd later verdubbeld door de Riki Stichting, die eerst al had aangeboden de locatiekosten voor hun rekening te nemen. Opnieuw werden we uitzinnig van vreugde, ditmaal in de stromende regen op de brug bij Ouderkerk aan de Amstel, waar het telefoongesprek plaatsvond!”
Oud Geleerd Jong Gedaan professioneel
“We helpen de studenten, die als vrijwilliger voor ons werken, met het vormgeven van hun colleges; elke groep en elke locatie heeft een aangepast college nodig. We geven inmiddels colleges in alle denkbare onderwerpen; Kunstgeschiedenis, Literatuur, Geschiedenis, Literatuur, Antropologie- je kunt het zo gek niet verzinnen! Natuurlijk krijgen de studenten een training in presentatie.”
“De lessen zijn interactief; in de zaal is immers veel kennis aanwezig. Het contact dat men tijdens de colleges met elkaar legt, is belangrijk. Zodat mensen in de vervolglessen denken: “Ha, dat is die meneer die laatst die leuke vraag stelde!”
“We zijn inmiddels uitgegroeid tot een behoorlijk professionele organisatie en bemensen drie dagen per week een kantoor. Colleges worden gegeven in Noord- en Zuid-Holland en Utrecht. En we zijn niet meer alleen in verzorgingshuizen actief maar ook in buurtcentra en bibliotheken. De belangstelling blijft groeien. Over vier jaar willen we in heel Nederland actief zijn!”
De sympathieke Enny neemt na dit prachtige verhaal een grote slok water. Onder de indruk van het enthousiasme van Enny en Ilse loop ik na afloop van het gesprek door de winkelstraten. Wat goed van alle mensen die, op verschillende manieren –financieel of met advies of vrijwillig- het werk van Oud Geleerd Jong Gedaan ondersteunen. En ik denk ook -heel egoïstisch- aan mezelf en aan het leven dat zo steeds leuker wordt!
Wat een geweldig initiatief. Hoop dat dit ook in Gelderland komt. Dan wil ik er graag aan deelnemen.
Dag Janny,
Bedankt voor je enthousiaste reactie.
Wij zijn ook onder de indruk van het werk van OGJG.
Op hun website vind je alle locaties waar ze lessen verzorgen.
Ze rukken al aardig op richting Gelderland.
Veel plezier.
Wiette van Klingeren