In mijn ‘ wilde jaren’ in Amsterdam kwam ik regelmatig een groep Hongaarse kunstenaars tegen. Zij presenteerden zichzelf als een kunstwerk; omhoog geboetseerde hanekammen in bonte kleuren, gerafelde leren jassen met veiligheidsspelden en bontbeschilderde ogen. Dat laatste was tevens een handige methode om hun donkere wallen te verbergen. In hun kielzog bevond zich Sven, een kleuter van vier jaar oud. Ik moest aan hem denken na het zien van de film The Family Fang.

Ongeleid projectiel

Sven ging geheel gekleed volgens de regels van de ‘punk’, leren jasje met het anarchistenteken erop en bijbehorend gedrag. Niet gestoord door enige mate van ouderlijke bemoeizucht ontdeed hij in onze gemeenschappelijke woonkamer een schemerlamp van de kap en liet de lamp vervolgens brandend op de sofa achter. Toen ik deze laatste een uur later zacht smeulend aantrof, begreep ik dat het verstandig was om een oogje in het zeil te houden als Sven in de buurt was. Het risico dat het gehele monumentale grachtenpand met de grond gelijk zou worden gemaakt door dit ongeleide projectiel was té groot. Het huis aan de Herengracht is tegenwoordig volledig verkrot, buiten de schuld van Sven om overigens, en staat op punt van instorten. Altijd als ik er langskom, vraag ik me af hoe het Sven is vergaan.

The Family Fang

Niet verwonderlijk dat deze gedachte óók bij me opkwam bij het zien van de film ‘The Family Fang’, (2015), momenteel in de bioscoop. De regie is van Jason Bateman, naar een boek van Kevin Wilson. Ook de kinderen Fang worden niet beschermd en geholpen op hun weg naar volwassenheid maar dienen slechts als verlengstuk van hun ouders.

Nieuwe kans in bange peuter

In deze dramatische komedie zijn Vader Caleb (Christopher Walken) en moeder Camille (Maryann Plunkett) performance-artiesten in de jaren zeventig van de vorige eeuw. In eerste instantie vindt Caleb het lastig het ouderschap te combineren met zijn bestaan als kunstenaar. Hij ziet al snel nieuwe kansen wanneer Annie als peuter bij Santa Claus op schoot in blinde paniek enorm begint te brullen. Pa komt zijn bange dochter niet te hulp in deze, voor haar, angstige situatie, maar laat zijn videocamera inzoomen op de ontzette gezichten van het publiek.

Kinderen als kunstwerk

Vanaf dat moment worden Child A en Child B ingezet om in de openbare ruimte situaties te creëren, puur om een reactie bij omstanders uit te lokken. Zo wordt er bijvoorbeeld een bankoverval nagespeeld, die volledig uit de hand loopt. De geschokte reacties worden gefilmd en vervolgens als Kunst met grote K gepresenteerd.  Caleb en Camille vergaren er de nodige roem mee maar de kinderen groeien uit tot licht verknipte volwassenen.

Twijfelende schrijver, actrice alcoholiste

Buster, Child B, goed gespeeld door regisseur Jason Bateman, is een twijfelende schrijver met een ‘ writersblock’ en Annie, Child A, overtuigend neergezet door Nicole Kidman, heeft zich ontwikkeld tot een actrice met afnemend succes en een toenemend alcoholprobleem. Beiden worden achtervolgd door de bekendheid van het werk van hun kunstzinnige ouders en hun aandeel daaraan.

Ongeluk of performance

Al snel nadat een bizar ongeluk de familieleden weer heeft samengebracht in het ouderlijk huis, raken beide ouders vermist. Hun auto wordt besmeurd met bloed teruggevonden. De politie denkt aan een gewelddadige dood maar Annie en Buster vrezen dat hun ouders een nieuwe performance-act opvoeren. Buster constateert terecht dat beide opties even afschuwelijk zijn. Zij starten zelf een zoektocht.

Gebruik kind niemand onbekend

Hoewel The family Fang prettig is om naar te kijken, en de cast bijzonder goed speelt, is het niet gelukt om het verdriet van de ‘kinderen’ werkelijk invoelbaar te maken. Daardoor ontroert de film niet echt. Een gemiste kans,  want de thematiek van “ het gebruikte kind’ is niemand onbekend.