Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl in de rubriek Kijk Eens! een tip aan onze lezers om op het scherm naar te kijken. Deze week adviseert Brigitte Leferink Dinner for one. Een korte film die in Duitsland en Oostenrijk een vaste traditie is op oudjaarsavond maar ook in andere landen is uitgegroeid tot een fenomeen.

Over de vraag om een geschikte kijktip voor de laatste dag van het jaar, hoef ik niet na te denken. Dinner for one is het eerste dat in me opkomt. Ik groeide op in Twente en daar keken we veel naar de Duitse televisiezenders. Dinner for one is bij de Norddeutsche Rundfunk een vast onderdeel van de programmering op oudjaarsavond en blijkbaar heb ik het in mijn jeugd zo vaak gezien dat deze korte film in mijn geheugen gegrift staat.

Traditie is ontstaan in verhaal uit jaren twintig

De 18 minuten durende film Dinner for one is opgenomen in 1963. Het verhaal is gebaseerd op de gelijknamige sketch die in de jaren twintig van de twintigste eeuw is geschreven door Lauri Wylie. Het verhaal gaat over Miss Sophie, een rijke Engelse dame, die haar negentigste verjaardag viert. Haar vrienden zijn al lang overleden, maar tijdens Miss Sophies verjaardagdiner zijn er wel vier stoelen voor hen gereserveerd. Butler James dient het eten op en proost bij elke gang met de glazen van de vier vrienden, nadat hij de vraag heeft gesteld: “Same procedure as last year?” Na het bevestigende antwoord van miss Sophie drinkt hij alle glazen leeg. Het resultaat laat zich raden: James wordt dronken.

Joop Doderer speelde in Nederlandse versie

Freddie Frinton speelt de rol van James op weergaloze wijze. Zijn bewegingen worden steeds willekeuriger en je houdt je hart vast als James telkens -bijna- struikelt over de kop van de dode tijger die op de grond ligt. Het is eigenlijk een flauw en voorspelbaar verhaal. Het ingeblikte gelach op de achtergrond maakt het niet beter. Op de een of andere manier wil je het toch uitkijken (het scheelt dat het niet zo lang duurt). Het is niet voor niets dat de film jaar in jaar uit op televisie wordt herhaald. Het liefst in de originele zwart wit versie en Engels gesproken, een unicum op de Duitse zender waar vrijwel alles is nagesynchroniseerd.

Joop Doderer speelde in de Nederlandse versie die in 1975 op televisie uitgezonden. Later speelden onder andere Jeroen van Koningsbrugge en Kees Prins de rol van James in het theater. Er bestaan ook varianten van Dinner for one, zoals een kinderversie en parodie in het Keuls. Voor mij gaat er echter niets boven het origineel.

In Duitsland wordt Dinner for one het ‘hart van de jaarwisseling’ genoemd. Op de site van de NDR is er een speciale plek voor ingeruimd. Daar vind je de tekst van de sketch, een quiz om je kennis te testen, recepten van het diner dat in de film wordt geserveerd, de mooiste scenes en meer. Je kunt zelf nieuwsjaarkaarten met de foto’s van de film versturen. Dinner for one heeft een cultstatus bereikt.

Nieuwsgierig geworden? Je kunt hem gelijk hier kijken:

Meer tips in Kijk Eens!

In de rubriek Kijk Eens! tipten we eerder Netflix-series The Crown en Ratched, documentaires van IDFA.nl, de Avro-Trosserie Vliegende Hollanders, de -te streamen- bioscoopfilm Police en het televisieprogramma First Dates.