Twee maal per jaar bereikt het aantal scheidingsaanvragen een piek(je). In januari, na de kerstvakantie en in september als de zomervakanties ten einde lopen. Na een paar weken samen, blijkt de koek vaak echt op te zijn. De scholen zijn weer begonnen, dus het is wachten op de start van het seizoen van scheidingen.
Soms stellen mensen de echtscheiding bewust uit tot na de vakantie (de laatste keer samen met de kinderen op pad, het is al geboekt) in andere gevallen kan de vakantie een katalysator zijn: te veel op elkaars lip, de ergernissen lopen hoog op en de bewustwording dat je echt niet meer met die ander samen wilt zijn.
Statistieken
Nieuwsgierig naar wat meer statistische achtergrondinformatie nam ik een kijkje op de site van het CBS. Daar vind je gegevens over huwelijksontbinding vanaf 1950. De laatste cijfers zijn net gepubliceerd.
In 1950 waren er 3 scheidingen per 1000 echtparen. Dat aantal groeide tot 9,7 in 2017. Inmiddels is het weer aan het dalen. Zo’n 7 op de 1000 echtparen (2022) beëindigen hun relatie. Daarbij valt op dat de gemiddelde huwelijksduur sinds de jaren vijftig gestegen is naar rond de 15 jaar. Dat is in tegenspraak met de veelgehoorde opmerkingen dat stellen tegenwoordig het bijltje er snel bij neergooien. We scheiden wel vaker, maar niet sneller dan in de vorige eeuw. Een nog groter verschil is er in de leeftijd waarop we scheiden: in 1950 waren mannen gemiddeld 38,4 en vrouwen 35,6 jaar, in 2022 is dat opgelopen tot respectievelijk 48 en 44,8. Die hogere leeftijd wordt niet alleen veroorzaakt door de langere huwelijksduur. Er wordt ook later getrouwd en bovendien veel minder. In 1950 waren er 8,2 huwelijken per 1000 inwoners, in 2022 is dat gedaald tot 3,7. Het aantal geregistreerde partnerschappen steeg tot 2022 maar daalde in dat jaar weer iets tot zo’n 24.000. Meer dan 3000 geregistreerde stellen gingen weer uit elkaar. Tot zover de statistieken.
Vechtscheiding
De meeste scheidingen verlopen redelijk goed. De ouders vinden een manier om hun kinderen op te voeden in een veilige en evenwichtige gezinssituatie. Helaas is dat niet overal zo. Zo’n 25 procent van de huwelijksontbindingen verloopt zo problematisch dat kinderen er veel last van ondervinden. In totaal zijn er in Nederland tienduizenden minderjarige kinderen (2022:5.500) die ernstig lijden onder de vechtscheiding van hun ouders.
Tienduizenden kinderen betrokken bij scheidingen
Ik ben zelf gescheiden toen mijn kinderen al wat ouder en redelijk zelfstandig waren. De oudste ging kort daarna op kamers, de jongste een jaar later. Toch blijft het voor kinderen altijd een pijnlijke en lastige situatie. Ik wilde koste wat kost voorkomen dat zij in een loyaliteitsconflict zouden komen. Wat mij en gelukkig ook wat hun vader betreft, gedragen we ons als we bij elkaar zijn. We hoeven niet af te stemmen wie hoe laat op de verjaardag van de kinderen komt. Natuurlijk valt het niet altijd mee; we zijn niet voor niets uit elkaar maar we zijn het aan onze kinderen verplicht.
Belang kind voorop
Hoe oud of jong je kinderen ook zijn als je gaat scheiden, hun belang staat voorop. Ooit was je met je partner gelukkig en kwamen die kinderen er als bekroning van de liefde. Dat de liefde over gaat, veranderd is in onverschilligheid of afkeer, dat kan gebeuren. Houd echter voor ogen wat de negatieve gevolgen kunnen zijn van een scheiding waarbij ouders niet meer door een deur kunnen, elkaar zwart maken of elkaar doodzwijgen. Als ze ruzie maken over de zorg voor de kinderen. Een kind is er niet bij gebaat als het ingezet wordt in de strijd. Mijn advies: gedraag je, hoe moeilijk dat soms ook is.
In de knel
Als ouders elkaar de tent uitvechten kunnen kinderen ernstig in de knel raken. Ze hebben dan meer kans op emotionele problemen en depressieve gevoelens, slechtere prestaties op school en vaker problemen bij het aangaan van relaties.
Contact met grootouders en andere familie
Een van de neveneffecten van (vecht)scheidingen kan zijn dat kinderen weggehouden worden bij hun grootouders. Niet alleen de ex-partner is uit de gratie, zijn of haar familie ook. Oma van papa’s kant is jarig als het mama’s weekend is en ruilen is geen optie. Kind gaat maar een week later naar oma. Ik snap daar niks van. Alsof je opeens deeltijdmoeder en –vader bent en je je moet houden aan strakke schema’s en tijden. Ga dan samen naar de verjaardag van oma of laat de vader het kind meenemen.
Verbreek het contact niet
Grootouders en andere familie kunnen hierin natuurlijk zelf ook een rol spelen. Verbreek het contact met de ex-partner van je kind/broer/zus niet. Nodig hem of haar nog uit voor speciale gelegenheden, per slot van rekening was hij/zij jaren in de familie. Het is niet een vreemde die je op je feestje vraagt. En als de kinderen oud genoeg zijn, kunnen ze zelfstandig alle familie(bijeenkomsten) bezoeken. De mogelijk lastige situatie duurt niet eeuwig.
Dag van de scheidingen
Op 14 september 1796 was de eerste scheiding in Nederland. Aanvankelijk werd die dag tot Dag van de Scheiding uitgeroepen. Inmiddels vindt de dag plaats op de tweede vrijdag van september. Dat is dit jaar, 2023, op 15 september.
Meer lezen over de scheiding van Brigitte Leferink? Dat kan: Marlies Mielekamp interviewde haar, Brigitte schreef zelf een boek over haar scheiding.
Scheiding kan in alle opzichten de beste oplossing betekenen. Ik haal graag het voordeel aan van mijn broer. Na zijn scheiding was zijn zoontje ineens van de fopspeen af en zijn dochtertje van haar driftbuien. Nu, dertig jaar later zijn mijn broer en zijn ex grootouders van een harmonieuze extended family.
Interessant artikel over scheidingen. Laatst las ik dat het aantal vechtscheidingen lager was geworden. Ik ben zelf gescheiden en dankbaar voor de goede verstandhouding die ik en mijn ex hebben gehandhaafd. Het is inderdaad heel belangrijk dat de kinderen ook ongehinderd contact blijven houden met hun grootouders. Daar ondervinden ze alleen maar voordeel van.
Bedankt voor het schrijven van dit artikel. Interessant dat we tegenwoordig later scheiden, na 15,2 jaar ten opzichte van de jaren ’50. Ik ben zelf ook gescheiden en om het zo goed mogelijk te organiseren voor de kinderen heb ik extra begeleiding en hulp gezocht. Dit heeft er geholpen om veel oud zeer los te laten.