Weer een aanrader in Drents Museum.

De vaste tentoonstelling van het Drents Museum is een bezoek aan Assen waard maar het museumteam weet ook regelmatig bijzondere tentoonstellingen te organiseren. Deze keer lokte het werk van Amerikaanse kunstenaars ons naar het noordoosten van het land. Onder de titel “The American dream, Amerikaanse realisme 1945-1965” is er werk te zien van o.a. Andy Warhol, Roy Lichtenstein, Claes Oldenburg, Edward Hopper. Na afloop verliet ik peinzend het monumentale gebouw: Is het bijzondere nu gewoon of is gewoon bijzonder?

Gipsen stukje taart van Claes Oldenburg

Die gedachte komt voor het eerst bij me op als ik naar een witte taartpunt kijk in een vitrine. Het is een gipsen exemplaar van Claes Oldenburg en er staat een bordje onder met de titel ‘wedding cake’. Claes maakte in 1966 een aantal afdrukken van stukken huwelijkstaart van het Californische echtpaar Jim en Judith Elliot. Het spreekt tot mijn verbeelding, zie meteen zo’n super Amerikaanse trouwerij voor me, helemaal de American Dream. Maar de schilderijen die om de hoek hangen spreken me meer aan.

Amerika dominant aanwezig in jaren ’60 en ’70

Avondlicht in schilderij John Koch roept nostalgie op.

Een golf van nostalgie stroomt door me heen bij het schilderij ‘The Reader’ van John Koch. Het doet me denken aan mijn kranten lezende vader. Amerika was  dominant aanwezig  in ons nieuwshongerig gezin in de jaren zestig en zeventig. En dat was niet alleen door de moord op John F. Kennedy, de beweging van Martin Luther King en de oorlog in Vietnam. Mijn jeugdsentiment wordt nog verder aangewakkerd door Norman Rockwell’s ‘Weighing In’. Stonden zijn tekeningen nu in Nederland in de Katholieke Illustratie, Panorama, de Nederlandse versie van ‘Readers digest’? Ik weet het niet meer, wel dat ze mijn blik altijd vingen. En net als het schilderij in Assen altijd uitnodigen tot het invullen van het levensverhaal van de afgebeelde mensen.

Assen voorgerecht, Emden hoofdgerecht

Kijken naar ‘The Drink’ van John Moore.

‘The American Dream’ is een duo-tentoonstelling. Ook in het Duitse Emden, anderhalf uur rijden van Assen, zijn tot en met 27 mei de Amerikaanse realisten van 1965-2017 te zien. Is Assen te vergelijken met een voorgerecht, hier in de Kunsthalle wordt ons door de conservatoren het hoofdgerecht opgediend. Zaal na zaal neemt ons mee door driekwart eeuw Amerikaanse kunstgeschiedenis. Van de gestileerde familie Forbes, eveneens vereeuwigd door John Koch, naar de industriële landschappen van John Moore, het indrukwekkende ‘Scenes from late paradise; the Drink’ waar je niet op uitgekeken raakt. En de vervreemdende maar zeer levensechte beelden van Duane Hanson. Overigens vond ik van zijn hand ‘derelict woman’ in Assen het mooiste exemplaar.

Foto’s blijven op netvlies hangen

Bill Rauhauser fotografeerde recht voor zijn raap. Geen bewerkingen, geen fotoshop.

 

Halverwege de jaren dertig kocht Bill Rauhauser in zijn woonplaats Detroit voor 39 cent een camera en begon in het voetspoor van de Franse straatfotograaf Henri Cartier-Bresson te fotograferen. In Emden hangen een aantal straatscenes van zijn hand die op mijn netvlies zijn blijven hangen. Zoals ‘Stone Burlesk’, een non in gesprek met een burgerlijk geklede vrouw voor een pornobioscoop staat te praten. En de indringende blik die fotograaf Peter Hujar van zijn minnaar vastlegde, krijgt extra betekenis als je weet dat beiden later aan aids zijn overleden.

Brochure en audioguide geven verdieping

Zaal na zaal in de Kunsthalle Emden neemt je mee door de Amerikaanse kunstgeschiedenis.

Ik lees het in de brochure, die  in Assen en in Emden (in het Nederlands!) wordt meegegeven. Zowel in Assen als in Emden zijn er video’s te zien die de kunstwerken in een kader zetten. In Emden kun je bovendien ook luisteren naar een audioguide, die aan het eind van de tentoonstelling nog de mogelijkheid geeft om de beelden te combineren met de muziek uit die tijd.

Fotografie maakt het gewone héél bijzonder!

Als herinnering neem ik een selfie van ons gezelschap in het museum, net zoals we ook anderen zien doen. Want fotograferen doen we inmiddels vrijwel allemaal, wat dat betreft is het bijzondere gewoon worden. Maar fotografie zoals ik het in Emden heb gezien (naast schilderijen, constellaties en sculpturen) heeft gewoon bij mij héél bijzonder gemaakt.

Tips voor gewoon bijzonder  verblijf

Emden ook buiten Kunsthalle aangenaam verblijf.

Om allebei de tentoonstellingen te bezoeken, logeerden wij in Emden. Een leuke havenplaats aan de Eems, die met het stijgen van de temperatuur buiten de Kunsthalle ook een aangenaam verblijf biedt. Er kan worden gefietst en gewandeld en wie van vogels houdt, komt ruim aan zijn trekken. Wij verbleven om de hoek van de Kunsthalle in hotel Am Bolten Tor (***) met een vijfsterrenontbijt. Ik liet me overhalen om ‘Ostfriesische Tee mit klontjes uns Sahne’ te proberen. Zéér zwarte thee, met kandij en een kannetje room. ’s Avonds aten we op aanraden van de hotelreceptie uitstekend bij het ‘Hafenhaus’, dat ’s zomers vast een prachtig uitzicht heeft op de schepen in de haven.

Openingsfoto: Bill Rauhauser fotografeerde in Detroit.