Eindelijk, ik heb het in handen! Popelend van ongeduld heb ik gewacht op het verschijnen van het vierde deel, Bevrijding, van de verslavende familiekroniek De Cazalets, geschreven door Elizabeth Jane Howard. Vanaf mijn kennismaking met het eerste deel, Lichte Jaren, ben ik totaal in de ban van de familie Cazalet. Onmiddellijk las ik de volgende delen, Aftellen en Verwarring. Daarna volgde een gedwongen leesstop, maar momenteel ben ik weer volledig ondergedompeld in de zo prachtig beschreven levens van Polly, Rachel, Clary en Rupert Cazalet!

Aan de vooravond van Tweede Wereldoorlog

De kroniek van Elizabeth Jane Howard volgt het leven van de gefortuneerde Engelse Cazalets.  De familie bezit een goed florerend houtbedrijf in Londen. De oudste twee zoons runnen het bedrijf, terwijl de jongste zoon, Rupert, ervan droomt een bestaan als kunstschilder op te bouwen. Hun vader William, die door de familieleden liefkozend ‘de generaal’ wordt genoemd, heeft zich met zijn vrouw Kitty teruggetrokken op ‘Home Place’, het landgoed van de familie, in Sussex.  Het verhaal start in 1937 met Lichte jaren. De drie generaties van de familie Cazalet brengen de zomermaanden zoals gebruikelijk met elkaar door op het familielandgoed. Ondertussen wordt de dreiging van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog steeds groter.

Onder oppervlakte idylle borrelt het

We leren de drie zonen Cazalet kennen, hun vrouwen, hun kinderen, hun achtergronden. En, natuurlijk, dochter Rachel, die zichzelf voortdurend wegcijfert om het leven van haar ouders en overige familieleden zo aangenaam mogelijk te maken. Ook de vele, trouwe bedienden spelen een grote rol in het verhaal. Hoe idyllisch de zomermaanden ook verlopen, het is al snel duidelijk dat er onder de oppervlakte van alles borrelt. Buitenechtelijke affaires, jaloezie, geldzorgen en fysiek ongemak maken het leven van de familie lastig.

Tweede Wereldoorlog drukt stempel op Cazalets

Cazalets

Vorig jaar maakte Christopher Nolan met zijn film Dunkirk duidelijk wat Rupert in het boek  in 1940 is overkomen.

In de daaropvolgende delen wordt de Tweede Wereldoorlog een feit. Dat heeft natuurlijk gevolgen op het leven van de familie. Voedselschaarste, dreiging van luchtaanvallen en zorgen om vrienden en familieleden maken steeds meer deel uit van het dagelijks leven. Terwijl Rupert na Duinkerken wordt vermist, proberen de tienermeisjes een eigen leven op te bouwen. In het vierde deel, Bevrijding, dat me nu zo stevig in zijn greep heeft, is de oorlog voorbij. De Cazalets moeten wennen aan een wereld die voorgoed veranderd is. Op de achtergrond valt het Engelse wereldrijk uit elkaar. 

Cazalets

Na het vierde deel van de familiekroniek is het met smart wachten op het slot…

Daarom vind ik de Cazalets zo goed!

Elizabeth Jane Howard (1923-2014) brengt in deze familiekroniek talrijke personen tot leven. Ondernemende Clary, die zo graag schrijfster wil worden, teruggetrokken Christopher die zich niet kan voegen naar de maatschappij, geduldige Archie die voor ieder lid van de familie een luisterend oor heeft en egoïstische Edward die niet van de vrouwen, zelfs niet van zijn eigen dochter, kan afblijven; ze worden allemaal overtuigend en boeiend beschreven. De vijfhonderd bladzijden tellende delen vervelen geen moment. Ze lezen als vanzelf weg. Wat een prestatie!

Howard schrijft prachtige zinnen

Howard geeft de gedachten van haar personages weer in prachtige zinnen, die op zichzelf al een plezier zijn om te lezen, te herkennen en te overdenken.  ‘Dat is dat, dacht hij, terwijl hij terugliep over het perron; hij was zich bewust van die mengeling van vrijheid en eenzaamheid die altijd leek te ontstaan wanneer je iemand uitzwaaide.’

Nog beter dan Downton Abbey

De reeks over de Cazalets heeft sterke overeenkomsten met mijn geliefde tv-serie Downton Abbey, maar de personen zijn veel gelaagder en menselijker. Menselijk onvermogen en verkeerd gekozen kleding zijn aan de orde van de dag. Evenals sokken met stopgaten, versleten vloerkleden en mislukte maaltijden.

Meer over Elizabeth Jane Howard

Elizabeth Jane Howard, zelf afkomstig uit een welgesteld middle-class Engels gezin, heeft meerdere succesvolle romans op haar naam staan. Het is te hopen dat ook haar andere werk in vertaling wordt uitgegeven, want ik ben enorm onder de indruk van het verteltalent van deze schrijfster. Howard schreef The Cazalet Chronicles, die in Engeland werden uitgegeven tussen 1995 en 2013, op oudere leeftijd. Het verhaal is los gebaseerd op haar eigen verleden en dat van haar familie. De vertaling van het vijfde en laatste deel, Veranderingen, verschijnt (helaas pas) in april 2019. Ik popel al.

De boeken van Elizabeth Jane Howard worden uitgegeven door Uitgeverij Atlas Contact.