Wonen aan een hofje met andere ouderen zodat je straks minder zorg van buitenaf nodig hebt… In Zwolle kan het al: op de Knarrenhof. En het is de bedoeling dat er meer van dit soort hofjes door het hele land gebouwd gaan worden!

Alleen verder

Opnieuw sta je op een kruispunt in je leven: 50-plus en je komt onverwacht alleen te staan door een scheiding of overlijden. In een serie artikelen wijdt Meerdanvijftig.nl aandacht aan een nieuwe levensstijl voor oudere ‘singles’. Tineke Hendriks was niet op zoek en vond toch Henk, Ria Bisseling besloot alleen verder te gaan en Thea Volmeijer is na de dood van haar man gelukkig in een woongroep. Groepswonen komt ook steeds meer in zwang.

Waarom geen hofjes? 

Peter Prak herinnert zich nog goed dat hij in 2010 gebeld werd door Liedeke Reitsma. “Ik werkte toen als directeur van een woonwijk in Zwolle en Liedeke vroeg me: waarom doet de gemeente niets voor ouderen met weinig inkomen. Waarom bouwen jullie bijvoorbeeld geen hofjes voor senioren? Ik vond dat meteen een ontzettend goed idee!”

Alleen bouwen voor rijke ouderen…

Omdat Prak contact had met meerdere partijen binnen de gemeente zoals woningcorporaties en marktpartijen legde hij hun ook het idee voor. Unaniem vonden zij dat het niet kon. ”Toen ik in 2012 wegging bij de gemeente Zwolle, belde ik Liedeke nog eens of ze misschien toch niet geholpen was door een van de andere partijen ”vertelt Prak. “Ach, zei ze, die willen enkele veel geld verdienen en bouwen voor rijke ouderen. Dan gaan wij beginnen, antwoordde ik.”

Inmiddels interesse van 8000 mensen en 200 gemeenten

Peter Prak bouwde een website en binnen twee maanden waren er 70 geïnteresseerden in Zwolle en drie jaar later waren er 380 mensen in Zwolle en meer dan 8000 mensen in 200 gemeenten die interesse in groepswonen aan een hofje hadden.

Niet de billen van de buurman wassen…

Uiteindelijk besloten ze dat hun doel was een woongemeenschap te vormen waar je zo onafhankelijk mogelijk oud kan worden en waar weinig kans is op eenzaamheid. “Onze projecten zijn gericht op ontmoeting”, legt Prak uit. “Zo is er een gemeenschappelijke tuin, maar er is ook voldoende privacy in je eigen woning. Het is essentieel anders dan in tot nu toe bestaande woongroepen: hier deel je pas zaken als je voldoende privacy hebt.”

Nabuurschap in knarrenhof

De projecten zijn gebaseerd op ‘nabuurschap’: je let als behulpzaam mens op je omgeving, met name op je directe buren. Prak: “Je kijkt of de gordijnen bij de buurman of buurvrouw ’s ochtends wel opengaan. We stelden ook een boekje samen met talenten van mensen. Zo maak je het laagdrempelig om hulp aan elkaar te vragen. De een kan je zo helpen met je belastingformulier in te vullen, de ander met opruimen. Let wel: het is niet de bedoeling dat je de billen van je buurman wast; daar zijn andere instanties voor.”

Korte termijn versus lange termijn

Inmiddels zijn in Zwolle al 48 woningen opgeleverd:  34 koopwoningen die variëren van 150.000 tot 290.000 euro en 14 huurwoningen met een huur van 585 tot 710 euro. “De huizen zijn levensloopbestendig, de Vereniging Eigen Huis schreef zelfs: in de Knarrenhof kan je wonen tot je 113e! Ook moet de hof niet te groot zijn; alleen zo leer je elkaar allemaal redelijk goed kennen.” Niet alles ging altijd van een leien dakje, vertelt Prak. “Voor de schermen bleven we lachen, maar achter de schermen was het soms een bikkelhard gevecht met het mes tussen de tanden. Ons grootste probleem was dat iedereen in de bouwkolom, ook de gemeenten, kijken naar korte termijngeld, terwijl de Knarrenhof de gemeente Zwolle op termijn 36.000 zorgkosten op de WMO per jaar bespaart. Maar dat is de lange termijn en de afdelingen vastgoed van de gemeenten zijn nog teveel gericht op de korte termijn.”

Vraag naar leeftijdsbestendig bouwen

Prak vindt het dom dat bijvoorbeeld in Vinexwijken alleen gebouwd wordt voor jonge gezinnen. “Ik noem dat kiloknallers! Over 20 jaar zijn er veel minder jonge gezinnen dus die mensen komen niet meer van hun woning af. Je moet leeftijdsbestendig bouwen, daar is vraag naar.”
Dat die vraag er inderdaad is, blijkt uit het aantal gemeenten dat ook plannen heeft ‘hun eigen Knarrenhof’ te gaan bouwen (http://www.knarrenhof.nl/waar.php).

Zien hoe zo’n hofje voor senioren eruitziet? Kijk dan naar tv.blik.nl/brandpunt/knarrenhof