De lockdown heeft veel nadelen maar ook een paar voordelen. Alle tijd om de eigen omgeving te verkennen en je te verdiepen in alle vormen van architectuur. Als student Cultuurwetenschappen kreeg Karin de Lange al eerder oog voor onze bebouwde omgeving. Van haar de tip een kijkje te nemen bij groene wolkenkrabbers zoals The Valley aan de Amsterdamse Zuidas.

Groen? Wolkenkrabber? Dat lijkt een tegenspraak, maar The Valley van architect Winy Maas van architectenbureau MVRDV verenigt beide. De woontorens van The Valley staan aan de Zuidas in Amsterdam, te zien voor iedereen die in de metro zit richting Schiphol. De eerste van hopelijk vele groene wolkenkrabbers, waarvan er inmiddels al in Europa en ons eigen Amsterdam zijn verrezen. In Milaan verrees Il Bosco Vertical, het Verticale Bos, al in 2014. En dat is een treffende benaming voor deze vernieuwende bouwstijl. Groene wolkenkrabbers staan er ook gepland in Parijs, Taipei, China, Singapore, Utrecht en Eindhoven. The Valley is in Amsterdam de eerste met plantsoentjes, bomen en struiken en zelfs vijvers. De beplanting is ontworpen door Piet Ouddolf, de Nederlandse tuinarchitect die beroemd werd door de vergroening van de High Line in New York. Het moet gezegd: vergeleken met het verticale bos in Milaan is het groen niet zo overtuigend aanwezig in The Valley, maar hé, het is een begin…

Van groot naar beter

In september, tegelijk met de oplevering van The Valley, viel bij mij de folder ‘Van groot naar betervan de gemeente op de mat. Op zoek naar bestrijding van de wachtlijsten voor woningen, een poging senioren over te halen hun eengezinswoning te verlaten voor een kleiner appartement met behoud van de huur die ze nu betalen. Zodat ze niet voor minder vierkante meters veel meer huur moeten gaan betalen. Zoals dat in veel gemeenten inmiddels het geval is. Reden waarom veel senioren er niet over piekeren om te verhuizen. Ook ik niet maar The Valley brengt me bijna aan het twijfelen. Als ik op tien hoog kan wonen met een eigen tuintje voor de deur en even verderop een plantsoen met speeltuintje, wil ik er wel over nadenken.

Lift

Dan neem ik misschien voor lief dat ik de lift moet nemen en wel tien minuten onderweg ben om op straat te staan. Dat is precies wat ik zo beangstigend vind aan flatgebouwen. Mijn ouders woonden jarenlang op de zesde etage. En elke keer sloeg mijn hart een slag over als ik de lift instapte. Een deprimerend onderdeel van het bezoek. Wolkenkrabbers; ik vind ze prachtig om naar te kijken maar niet om in te wonen. Ook vanwege de permanente wind die in je gezicht slaat als je de deur uit gaat.

Valwinden

Mijn woonwijkje bevindt zich in de buurt van het Amsterdamse Amstelstation. In de afgelopen jaren is het zicht op het monumentale gebouw zo goed als ontnomen door een paar grote wolkenkrabbers. Zelfs bij een windkracht 0 staat er een forse valwind als je er wandelt. Op een regenachtige, gure winterdag moet de wandelaar worstelen om er uit of er in te raken. Inmiddels worden er voor de bouw testen gedaan om de valwinden in kaart te brengen en zo mogelijk te voorkomen. Want valwinden zijn niet zonder gevaar. Ze kunnen leiden tot valpartijen en botbreuken. Nederland heeft als enig land ter wereld een norm voor de toegestane windkracht bij een gebouw. Niet voor niets in een winderig, koud land als het onze.

De schots en scheve verdiepingen geven straks ruimte aan groene voorzieningen.
Foto’s: ©Karin de Lange

Brede voet, luifels en groen aan de gevel

En valwinden zijn te voorkomen, wijst ervaring en onderzoek uit. In Rotterdam en Eindhoven zijn er al voorzorgsmaatregelen genomen. Als een wolkenkrabber op een bredere voet staat dan de omvang van het gebouw erboven en als er bomen en struiken staan op de eerste verdiepingen, scheelt dat in valwind. Bij bestaande gebouwen in Eindhoven hielp het glazen luifels te bouwen. Die geven nu plaats aan winkels en terrassen aan de voet.

The Valley als nieuwe woonomgeving

Veel mensen voelen zich aangetrokken tot wonen op grote hoogte, lees ik in een artikel in het Algemeen Dagblad. Een bewoonster beschrijft hoe blij ze is met haar woning op de 22ste etage maar heeft toch enkele bedenkingen. Ze voelt zich soms ook afgezonderd boven de wereld ‘zweven’ en dat bezorgt haar een eenzaam gevoel. Voor de appartementen in The Valley zal in Amsterdam ook voor de hoger gelegen etages veel belangstelling bestaan. De appartementen beginnen vanaf de achtste verdieping. De kleinste zijn 55 m2, de huur ervan is vanaf 1350 euro per maand, exclusief servicekosten. En die zullen minimaal 220 euro per maand bedragen. Daarvoor wordt onder andere het groenonderhoud gepleegd.

Voeten op de grond

Daarvoor krijgen alle bewoners vanuit elk appartement een prachtig uitzicht. Op vier hoog is een overdekte passage met winkels en horeca. Op de hoogste verdieping komt een skybar. Die combinatie met appartementen is tegenwoordig gebruikelijk. Heel anders dan voorheen, toen torens alleen voor woningen of kantoren werden bestemd. Bij het zien van groene wolkenkrabbers als The Valley verkeert mijn hoofd in de wolken, toch kies ik voor een woning met mijn voeten op de grond.

Meer over architectuur

Karin de Lange schreef eerder een lofzang op de ‘nieuwe’ Wester. Ze legde ook uit hoezeer de architectuurstroming Bauhaus onze woningbouw heeft beïnvloed. Stella Ruisch ging terug naar haar jeugd in een jaren vijftig-woning met een bezoek aan Het Amsterdamse Van Eesterenmuseum. Ze zag wat de opvattingen over de stad in de jaren zestig in Tilburg heeft aangericht.Wiette van Klingeren vierde het jubileum van de kunstbeweging De Stijl in Bergeijk. Kees Rooze richtte de lens van zijn camera op mooie stationsgebouwen.