In de Haarlemse huiskamer van Hans van der Lande (62) staat prominent een vitrinekast met allerlei ruimtevaartmedailles, maquettes én een model van de maanlander Eagle. Volgende week is het precies 50 jaar geleden dat de astronauten Neil Armstrong en Buzz Aldrin met die Eagle op de maan zijn geland. En het model staat niet voor niets goed zichtbaar in Hans’s huiskamer.  De maanlanding loopt als een de rode draad door zijn leven.

Een imposante verzameling herinneringen aan de hoogtijdagen van de ruimtevaart rond het model van de Eagle.

Kwart eeuw gezicht van Space Expo

Ruimtevaart had sinds de ruimtereis van astronaut John Glenn in 1962 al Hans’ interesse en die werd door de maanlanding alleen maar groter. Niet dat Hans van der Lande astronaut is geworden. Maar hij is wel dicht in de buurt gekomen. Opgeleid tot schoolmeester in de banen-schaarse jaren 80, vond hij eerst werk bij het Planetarium (nu in Artis) in Amsterdam om vervolgens bijna een kwart eeuw lang het gezicht te zijn van Space Expo in Noordwijk.

Hans heeft vrijwel alle astronauten gesproken

Aan vrijwel elke muur in het huis van Hans van der Lande hangen ingelijste herinneringen aan memorabele ontmoetingen. Er zijn maar weinig vooraanstaande astronauten die Hans van der Lande niet de hand heeft geschud. Zoals Buzz Aldrin en Neil Armstrong, die als eersten voet op de maan zetten. Maar ook de Nederlandse astronauten André Kuipers en Wubbo Ockels en uiteindelijk ook de held uit zijn jeugd, John Glenn die als oudste mens in een spaceshuttle opnieuw de ruimte koos in 1998; Hans van der Lande heeft ze allemaal gesproken.

  • In de woonkamer hangt o.a. de foto die André Kuipers uit de ruimte maakte van Nederland.
  • Herinnering aan de eerste stap op de maan hangt in het trapgat.
  • Speciale editie van Kuifje op de maan.

Marathonuitzending met ‘Apollo’ Henkie

Niet gek voor de zoon van een Hilversumse postbode, die als 12-jarig jochie in de woonkamer van zijn opa en oma met vader, moeder en broer aan de buis gekluisterd  zat toen Chriet Titulaer en vooral ‘Apollo’ Henk(ie) Terlingen de marathonuitzending van de maanlanding verzorgde. “Bij ons was het pas De maanlanding zelf hebben we in Nederland pas veel later gezien,” corrigeert Hans. ”De Nederlandse kijker moest het doen met de mededeling van Henk Terlingen dat ‘de astronauten nu op de maan zijn geland.’“ Om de eerste stap van de mens op de maan te zien, moesten Hans en zijn broer net zoals de astronauten naar bed. “Bij ons was het toen 21 juli, om 3 uur ’s nachts.”

Philip Bloemendal doet voor het Polygoonjournaal verslag van de maanlanding.

Maanlanding in scène gezet met maquette

Een paar dagen later werd Hans door zijn vader meegenomen naar de studio van de NTS en kreeg hij de maquette te zien, waarmee men de landing op televisie had laten zien. “Er zat een pijpje onder de maanlander waar wat rook door was geblazen om de landing te verbeelden. Net zoals dat er een knal bij te horen is op beelden, dus nep. Want er is geen lucht op de maan, dus er kan geen kan helemaal geen geluid te horen zijn!”

Hans deed mee aan alle spaaracties

Het deed geen afbreuk aan de groeiende fascinatie van Hans voor de ruimtevaart. Hij verzamelde alle krantenpagina’s over de landing, de stripboeken van  ‘Kuifje naar de maan’ en natuurlijk deed hij mee aan alle spaaracties van de Shell, de Mobil en de supermarkten die voor het eerst inzagen wat een marketingmogelijkheden de maanlanding bood. Maar het mooiste dat hij in zijn handen heeft gehouden is een échte maansteen, gevat in een glazen driehoek in een houten doos.

Het ongelooflijk succes van de Shell-spaaractie eind jaren zestig.

Onder zijn bed een echte maansteen

“Het stond in het planetarium in Amsterdam-Zuidoost, waar ik solliciteerde. Ik zei tegen de directeur: hoe kan het dat hier maar 4 bezoekers rondlopen, terwijl jullie zo iets zeldzaams in huis hebben? Er was net een grote maan-tentoonstelling geweest waar half Hilversum voor was uitgelopen. Ik was toen net invalkracht op een LOM-school en vroeg aan de directeur van het Planetarium of ik de steen mocht meenemen voor de kinderen. Dat was geen probleem. Mocht ik de steen ook aan ouders laten zien, die pas na vijven zouden kunnen komen? ‘Hou ‘m maar een nachtje’, was het antwoord.” Hans kan er na al die jaren nog niet over uit. “Zo slecht als die nacht heb ik daarna nooit meer geslapen. Zo’n maansteen is onbetaalbaar en dus ook onverzekerbaar, moet je weten.”

Niets leukers dan over ruimtevaart vertellen

Hans van der Lande voor zijn boekenkast met louter ruimtevaartliteratuur.

Maar Hans had met zijn actie wel het Jeugdjournaal gehaald en een baan verworven bij het Planetarium. “Ook al ben ik niet zozeer in sterren geïnteresseerd dan wel in alle techniek, de kennis en de kunde die de reis er naartoe met zich meebrengt. Dat overbrengen op anderen, vind ik het allerleukste.” En dat doet Hans, ook na zijn vertrek bij de Space Expo nog steeds. “Ik geef lezingen op scholen en verzorgt 20 juli, de dag van de maanlanding, bij de Sterrenwacht in Hellendoorn  ’s middags een presentatie voor kinderen en ’s avonds voor volwassenen.”

Maanlanding vals spel?

Wie op de maan komt, vindt Neil Armstrong’s spullen verzekerde de eerste man op de maan.

Natuurlijk heeft hij inmiddels de viersterren-documentaire ‘Apollo 11’ gezien. “Mooi maar het verbaasde me wel dat overal bewegend beeld is geschoten, behalve op de maan zelf. Daarvan bestaan alleen foto’s. Men zegt dat de film is zoekgeraakt.” Hmmm, denkt hij soms aan vals spel?. “De vraag is ooit gesteld aan Neil Armstrong toen hij in Nederland op bezoek was. Zijn antwoord was volgens Hans van der Lande kort: ‘Ik ga geen moeite doen om te bewijzen dat we de vlucht en de maanlanding echt gemaakt hebben. Als mensen nog een keer op de maan komen, dan vinden ze mijn spullen.‘”

Het gelijk van Wubbo Ockels

Binnenkort zullen er na lange tijd weer (commerciële) vluchten naar de maan worden gemaakt. “De reis van Jeff Bezos van Amazon.com zal richting de immens grote krater op de maan gaan. En dat vind ik leuk, omdat de vlucht die Wubbo Ockels naar deze krater zou maken nooit is doorgegaan. Op aarde heeft men daarin glinsteringen waargenomen. Wubbo dacht aan ijs, bij de NASA hielden ze het op weerkaatsing van stralen. Jeff Bezos is er echter net als Wubbo van overtuigd dat hij bij zijn maanlanding water gaat aantreffen.”

Bewijst Jeff Bezos van Amazon.com straks het gelijk van Wubbo Ockels?

Maak kans op kaartjes voor ‘Apollo 11’

Waar was u op 20 juli 1969, toen er met een maanlanding duizenden kilometers van ons vandaan geschiedenis werd geschreven? Volgende week zaterdag willen we graag úw herinneringen ophalen. De leukste verhalen maken kans op kaartjes voor 2 personen naar de prachtige documentaire ‘Apollo 11’. Dus schrijf ons snel, het adres is info@meerdanvijftig.nl!