Voor het eerst in haar leven heeft Stella Ruisch een bloedonderzoek laten doen. En nu heeft ze de uitslag binnen. Hmmm, natrium (zout) zit op de grens. Gelukkig geven de rest van de waarden aan dat haar nieren nog goed werken. Maar dan de cholesterol, waarvoor ze het onderzoek heeft laten doen: die is inderdaad te hoog. Gelukkig geeft de huisarts uitleg en kan de strijd tegen te veel verzadigde vetzuren beginnen.

Hoeveel verzadigde vetzuren?

“Mag je dat wel vanwege je ch…..”, mijn dochter trekt plagend het doosje met chocola voor mijn neus weg. ‘Ch….’  Is het stopwoordje geworden, waarmee ik door mijn lieve familieleden eraan word herinnerd dat ik niet alles meer in mijn mond wil steken zonder na te denken. In de winkel kijk ik vaker dan normaal naar de ingrediëntenlijst. Op zoek naar hoeveel verzadigde vetzuren in de producten zitten.

Wat wel en wat niet

Plantaardige producten kiezen helpt, omdat er veelal minder verzadigde vetzuren in zitten. Dat geldt dan weer niet voor kokosvet of kokosmelk, want daar zit wèl een behoorlijk percentage verzadigde vetzuren in. Schaal- en schelpdieren staan er ook om bekend maar inmiddels zijn daarover weer de meningen bijgesteld: ja, het is niet goed voor je cholesterol maar omdat het om zo weinig gewicht gaat, is het relatief onschuldig. Net als de meeste koffie. Het beste is dan filterkoffie te drinken, maar ook over espresso zegt het Voedingscentrum dat het maar ‘matig’ bijdraagt aan een te hoog cholesterolgehalte.

Kom op, het is vakantie!

‘Geen lekker stuk taart dus bij de koffie,’ zegt mijn vriendin met wie ik een weekje naar Duitsland ga. En dan word ik, redelijk bewuste eter, toch op de proef gesteld. Want het vooruitzicht om de Konditorei over te slaan en de lekkere broodjes bij het ontbijt níet met heerlijke roomboter te besmeren vanwege de verzadigde vetzuren is een kleine domper. “Kom op, we hebben vakantie!”, zeg ik dus al op de eerste dag en kies een pistachetaartje uit de vitrine.

Een LDL van 2 is pas echt gezond…

Dat ik dus af en toe toegeef én toch voor een cholesterol’bom’ ga, komt door de uitleg die mijn huisarts heeft gegeven. Mijn LDL (de ‘verkeerde’ cholesterol’) overschrijdt dan wel de limiet van 4,5 millimol per liter voor vrouwen maar ze laat me een grafiek zien, waarin het duidelijk is, zoals ze zegt “Dat ik zo de eerste tien jaar nog geen risico loop op hart- en vaatziekten.” Mijn idee, dat mijn keurige bloeddruk een teken van laag cholesterol is, veegt ze echter wel van tafel. Tegen de tijd dat je bloeddruk reageert op het cholesterolgehalte, zit je al diep in de gevarenzone. Idealiter, voegt ze eraan toe. “Is een LDL van 2 pas echt gezond”. 2? Dan mag ik dus wel wat gaan doen….

Begrip voor andere verslaafden

Maar dat is dus moeilijker dan ik denk. En zo krijg ik meer begrip voor al die andere verslaafden die toch nog één sigaretje opsteken en toch van dat verboden glaasje wijn nippen. Want wanneer krijg ik nu te veel verzadigde vetzuren binnen? Toch niet van dat laagje boter dat ik smeer? Toch niet van dat éne bonbonnetje dat ik bij de koffie snoep? Of dat ik vind dat ik op vakantie de teugels wat kan laten vieren?

Het effect van minder verzadigde vetzuren

Over 3,4 maanden moet ik opnieuw mijn bloed laten onderzoeken, vindt mijn huisarts. Een stip aan de horizon, waarin ik in ieder geval hoop dat ik met alle heerlijkheden die ik heb laten liggen, de roomboter die ik niet meer smeer, de halvering van de hoeveelheid kaas (o, die heerlijke Franse kaasjes…) en het tweede kopje koffie ’s avonds (met iets erbij) dat ik heb geschrapt, onder de 4,5 mmol/l uit te komen. Jammer dat ik niet meteen het effect van minder inname van verzadigde vetzuren merk. Alhoewel…ook al was het niet een doel, inmiddels ben ik wel tussen de 2 à 3 kilo lichter geworden. En da’s mooi meegenomen!

verzadigde vetzuren in kaasplankje
Stella’s guilty pleasure, een kaasplankje.
Foto: Farhad Ibrahimzade/Unsplash

Meer lezen over gezondheid

Stella Ruisch schreef eerder over het waarom van haar bloedonderzoek. Wie echt een levensbedreigend hoog cholesterol gehalte in zijn bloed wacht meestal medicatie. Statines zijn de meest voorkomende medicijnen die bij een hoog cholesterol worden voorgeschreven. Ze komen ook in de natuur voor, zoals in rode gistrijst maar zelf dokteren met deze ‘natuurlijke’ middelen is levensgevaarlijk, schreef Marlies Mielekamp. Veel meer kun je bereiken met een gezonde leefstijl, adviseerde ze. Daartoe ging Marlies mee op Leefstijltoer van huisarts Tamara de Weijer die haar ook leerde beter te eten. Eerder schreef Stella Ruisch over die andere sluipmoordenaar die onze gezondheid bedreigt: hoge bloeddruk.

Openingsfoto: Da’s schrikken bij het lezen van de hoeveelheid onverzadigde vetzuren in roomboter. Eigen foto.