Esther Verhoef heeft met het boek ‘Lieve Mama’ de Gouden Strop gewonnen. Dat is de prijs die sinds 2007 voor het beste oorspronkelijk Nederlandstalige spannende boek wordt uitgereikt. Het is tegelijkertijd het startschot voor de ‘Maand van het Spannende Boek’, jaarlijks georganiseerd door het Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek CPNB.
Die propaganda is meer dan ooit nodig, want tot mijn grote schrik lees ik dat de verkoop van de Nederlandse thriller de afgelopen afgelopen vier jaar is gehalveerd.

 Slapen naast detective

Ik had niet gedacht dat mijn verwaarlozing van het genre zulke grote gevolgen zou hebben. Vanaf mijn zestiende levensjaar lag op mijn nachtkastje altijd een detective tussen mijn stapeltje boeken: Agatha Christie, Hélène Nolthenius, Sjöwall en Wahlöö, zij sliepen aan mijn zijde.
De ware ontspanning vond ik in het oplossen van moordzaken. Mijn zus vond het “zonde van mijn tijd” maar ik ontdekte steeds meer goede schrijvers in het genre. Elke zaterdag recenseerde Willy Wielek in Trouw een aantal misdaadromans, die ik dan zo snel mogelijk trachtte te bemachtigen. Want op de mening van Willy Wielek kon ik blind varen, wanneer zij een detective aanbevool, kreeg je iets goeds in handen.

Genoten van Ruth Rendell

Vanaf 1988 hield ik een lijst bij; waarin ik noteerde welke thrillers ik had gelezen en wat ik ervan vond. Dit voornamelijk om in bibliotheek en boekwinkel geen boeken uit te zoeken die ik al eerder had gelezen. De eerste titel die ik noteerde was “Een tweede huid” van de Engelse Ruth Rendell. Volgens de lijst ging dit verhaal over “een bizarre driehoeksrelatie tussen een politieman, zijn vrouw en een voormalig gevangene.” Ik moet er van genoten hebben, want ik heb “goed” genoteerd.  Dan herinner ik me een ander verhaal van Ruth Rendell over een analfabetische huishoudster beter. Omdat ze niet kan lezen bekijkt ze de briefjes die haar werkgeefster voor haar achterlaat, met grote argwaan. Dat wordt uiteindelijk het hele gezin, waar ze in dienst is, fataal. Nu blijkt hoe handig mijn lijst is: “Het stenen oordeel”, luidt de titel. Ik las het in 1997.

Gruwelijk einde Alibi

Met een vaste regelmaat ging ik naar de thriller-boekhandel Alibi, in de Amsterdamse Jordaan. Een paradijs voor de liefhebber van spannende boeken, zowel voor nieuwe als tweedehands boeken kon je er terecht. Veel verzamelaars kwamen alleen voor de kaften van oude drukken; vaak namen ze na het afrekenen het binnenwerk niet eens mee, en belandde dat in de vuilnisbak voor het pand. Tijdens het rondkijken kwam eigenaresse Inez altijd helpen met uitzoeken. Kopje koffie erbij en desgewenst een trekje van haar sigaretje.
Met armen vol boeken en een hart vol geluk, verliet ik altijd haar zaak. In 2007 zag Inez zich genoodzaakt om Alibi te sluiten “Een gruwelijk einde in de Willemstraat” meldde het actualiteitenprogramma Eén Vandaag.  Want vreemd genoeg, toen de populariteit van het spannende boek steeg en deze boeken voor het grijpen lagen in de supermarkt, was het niet meer mogelijk om van een gespecialiseerde winkel te leven. Zelf las ik steeds minder misdaadromans. Natuurlijk omdat Alibi niet meer bestond, maar ook omdat andere boeken me meer trokken.

‘Stille grond’ spreekt me aan

Maar nu met de aankondiging van de thema-maand wordt mijn belangstelling weer gewekt. Onder de nominaties voor de Gouden Strop spreekt me vooral “Stille grond” van Hilde Vandermeeren aan. Het gaat over een Schotse dominee die betrokken raakt in een politieonderzoek naar een, jaren eerder ontvoerd meisje. “Een eenvoudig verhaal”, volgens de recensie in het NRC en dat riekt naar de misdaadromans waarmee ik begon, op mijn nachtkastje. Toch ook maar weer eens de Detective- en Thrillergids van Vrij Nederland aangeschaft, die ook elk jaar in juni verschijnt.

Vijf sterren misdaadromans

De Gids vermeldt dat het niveau van de boeken hoog is, dit jaar. Het door de ex-politicus Boris Dittrich geschreven “ W.O.L.F.” krijgt de hoogste waardering. Beste thriller van dit jaar is volgens Vrij Nederland het door Nic Pizzolatto geschreven “Galveston”. Een gangster wordt ongeneeslijk ziek. Met pensioen gaan is geen optie, maar hij raakt flink in de problemen. Hij vlucht met een hoertje en een kleuter in zijn kielzog.
De andere thrillers, door VN met vijf sterren bekroond, zijn volgens hen óók van hoog niveau. Hieronder gelukkig ook een boek, geschreven door een vrouwelijke schrijfster, Jessica Knoll. Vrouwen schrijven doorgaans herkenbaar over spanning en emoties. En dat heeft mijn voorkeur.
Het is duidelijk, ik ga snel naar de boekwinkel. Het wordt druk op mijn nachtkastje.