Foto 1: Berlijnse Muur, 11.40 u
9 meter hoog moet de muur worden die als het aan president Trump ligt gebouwd wordt op de grens van de VS en Mexico. En hij hoeft maar aan een kant mooi te zijn, schrijft de krant over de bouwvoorwaarden. Bestaat er een mooie muur? Ja, een afgebroken muur, denk ik aan de foto’s die ik in de Mühlenstrasse in Berlijn heb gemaakt.
Foto 2:  Berlijnse Muur, 11.45 u
Na het bekendmaken van zijn plannen, kreeg Trump lof toegezwaaid in een tweet van de Israëlische premier Netanyahu. Israël heeft ook een tot tien meter hoge muur tussen de Palestijnse gebieden en Israël gemaakt. Daardoor worden honderdduizenden Palestijnen belemmerd in een vrij verkeer.
Ik maakte de foto’s van de evenhoge Berlijnse Muur na een eerder bezoek, dat een grote indruk bij me had achtergelaten. De gedachte dat mensen 29 jaar lang niet vrij waren om van de ene kant van de stad naar de andere te gaan, niet naar de ene kant van het land naar het andere, benauwde me.  Een gebied voorzien van wachttorens met gewapende soldaten of misschien wel Vopo’s (Volkspolizei in de DDR). Vluchtelingen werden zonder pardon doodgeschoten.
Foto 3: Berlijnse Muur 11.50 u
De Hongaarse president Orban wil naast de versperringen en het 4,5 meter hoge hek nog een muur bouwen om vluchtelingen uit Griekenland en Turkije tegen te houden. Dat kondigde hij vorig jaar aan. De beelden van mensen die tijdens de aanleg vlug onder het prikkeldraad doorkropen, staan nog op mijn netvlies.
Ik herinner me de transistorradio die mijn moeder altijd in de buurt had als zij met het huishouden bezig was. Af en toe waren de vluchtpogingen over de Berlijnse Muur succesvol en dat was bemoedigend. Vreemd dat de muur herinneringen aan die transistorradio oproept met het knopje dat wegsprong als je een ander knopje indrukte. Misschien wel symbolisch voor alle muren die er in de wereld worden gebouwd. Het zorgt alleen maar voor verplaatsing van de volksverhuizing. Mensen blijven er onderdoor of omheen gaan. Met gevaar voor eigen leven.
Foto 4: Berlijnse Muur 11.55 u
In Londen is in 2013 als protest tegen de Israëlische muur een stuk nagebouwd en beschilderd door onder andere de mysterieuze artiest Banksy. Een van de deelnemers was Roger Waters van Pink Floyd, de groep die ooit het beroemde album ‘The Wall’ maakte.

Ik weet nog hoe mooi ik het optreden vond in 1990 bij het gat in de Berlijnse Muur. Er is weinig over van de vreugde en de hoop van toen. Er gaan stemmen op om opnieuw een stuk in de originele staat terug te brengen.  Maar ik beschouw de zogenaamde Eastside Gallery aan de Mühlenstrasse, het in 1990 door kunstenaars beschilderde stuk muur ook al als een indrukwekkend monument van menselijke veerkracht.