In de jaren negentig heeft de onlangs overleden Olly de Vries- van Abbe (81) de sloop van haar vaders museum in Eindhoven kunnen tegenhouden. Gelukkig maar, want daardoor kan ik nu schrijven dat het de moeite waard is om een kijkje te nemen in het markante gebouw. Daar wordt namelijk tot 26 maart de leuke tentoonstelling Pracht und Prinzip van Bas van Beek gehouden.
Spel met begrip design
Wie Eindhoven zegt, mompelt misschien nog Philips maar spreekt steeds vaker over design. Tot ver over de grenzen heeft de Dutch Design Week bekendheid vergaard. Voor het Van Abbemuseum heeft ontwerper Bas van Beek nu een tentoonstelling samengesteld die speelt met het begrip design als iets elitairs voor de welgestelde, hoogopgeleide, culturele elite.
Bas van Beek (in rode cape) tijdens de rondleiding door het Van Abbemuseum.
Bas van Beek ‘steelt’ gelijk Robin Hood ontwerpen en produceert ze opnieuw. Soms een beetje aangepast. In het Van Abbe doet hij dat deze keer met het gedachtegoed van de 100 jaar oude Bauhausgroep uit Duitsland en de Wiener Werkstätte uit Wenen. “Het mag, hoor,” vertelt Bas als hij ons rondleidt. “Juridisch kan het allemaal door de beugel. Als je een tekening vertaalt naar een 3D-ontwerp dan word je eigenaar van dat 3D-ontwerp.”
Origineel ontwerp niet heilig verklaren
Zo heeft Bas de erven van de beroemde Amerikaanse architect Franklin Lloyd Wright op de kast gejaagd door een ontwerp van een theeservies (“Dat was nooit in productie genomen”) te realiseren. De gevestigde Nederlandse designwereld schokt hij door originele vazen in goedkope materialen ruw en onaf na te maken. De ontwerper, geboren in 1974, vindt dat ‘namaak’ niet erg is, omdat het het originele ontwerp ter discussie stelt maar ook kan verbeteren. Bovendien hebben veel toonaangevende ontwerpers zich immers ook laten inspireren door eerder gemaakte kunst.
Argwanende Oostenrijkers
“Pffff,” geeft Bas lucht aan de afkeer die hij van de Oostenrijkse hoofdstad heeft gekregen. “Ik kreeg nauwelijks medewerking,” vertelt hij over de tijd die hij in de archieven van de Wiener Werkstätte en in Berlijn bij Bauhaus rondsnuffelde. Maar wij snappen die argwaan wel. Wat ging die Nederlandse snoeshaan doen met hun erfgoed?
Vergeten ontwerpen van creatieve geesten
In Eindhoven kunnen ze het resultaat zien van wat hij op zijn computer met de eeuw oude vergeten werken van creatieve geesten heeft gedaan.
Ontwerpen van Bauhaus op stof uitgeprint. Na bijna 100 jaar nog steeds actueel.
Zo bewonderen we de textielontwerpen van Gunta Stölzl die in 1925 de textiele afdeling van Bauhaus opzette. De tegendraadse designer vertelt bij een nonchalant uit een venster hangend doek dat het produceren van stoffen, behang en tapijt soms wel een uitdaging was. “Ik heb het bij Vlisco geprobeerd maar dan moest ik méters afnemen.
Dit Bauhaus-ontwerp kreeg vorm in textiel dankzij de expertise van het Tilburgse Textiel Museum.
Uiteindelijk is dit gemaakt door het Textiel Museum in Tilburg.”
Behang, kussens en schoenen
We knipperen met onze ogen bij het drukke behang waartegen schilderijen van onder andere Picasso zich moeten handhaven. Lachen om het effect van de capes die in Bauhaus-ontwerpen zijn gemaakt.
Design vertaald naar meerdere producten. Precies zoals het Bauhaus en Wiener Werkstätte voor ogen stond.
En bewonderen de kussens, waarvan het ontwerp ook door het Rotterdamse Mascolori in schoenen is verwerkt.
Het volgende project van Bas moet in China worden gerealiseerd, waar in de eerste decennia van de vorige eeuw Art Deco en Jugendstil een eigen vertaling heeft gekregen. En is China niet het land van de namaak? Dus daar kan Bas nog van leren.
Design van Bas van Beek is ook te koop: www.basvanbeek.com
Recente reacties