Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl een tip om naar te kijken. Sinds afgelopen week is No other land te zien in de bioscopen. Wie de documentaire van de Palestijnse Basel en de Israëlische Yuval ziet, voelt zich even machteloos en gefrustreerd als de oorspronkelijke bewoners van de westelijke Jordaanoever. Schokkend maar ook indrukwekkend; een ‘must see‘

Sympathie

Veel gesprekken die ik met mijn vader had over de politiek, gingen ook over de Tweede Wereldoorlog, de vervolging van de joden, het ontstaan van de staat Israël en het onmogelijk stuk land dat uiteindelijk aan ze toegewezen was tussen ronduit vijandige buurstaten. Vanwege het verleden was er vooral sympathie voor de jonge staat bij mijn vader. Een gevoel dat ik van hem overnam. Maar daarvan is weinig of niets meer over na het zien van No Other Land. De documentaire speelt zich af op de westelijke Jordaanoever die Israël sinds 1967 bezet houdt.

Vriendschap tussen Israëlische Yuval en Palestijnse Basel

Ik zag de documentaire vorig jaar tijdens de IDFA maar sinds afgelopen week draait de documentaire ook in de bioscoop. No Other Land is het resultaat van de jarenlange registratie door de Palestijn Basel Adra van de gebeurtenissen in zijn geboortedorp Masafer Yatta. Als de Israëlische journalisten Yuval en Rachel naar Masafer Yatta komen, groeit er vriendschap tussen Yuval en Basel. Uiteindelijk besluiten ze in een collectief Basels amateurbeelden tot een documentaire om te smeden.

Nauwlettend keek ik naar details, invalshoeken om te zien, hoe wellicht de kijker door de beelden in No Other Land gemanipuleerd kan worden. Maar nergens vond ik een rechtvaardiging van de manier waarop Israëliërs het gebied van Masafer Yatta tot een militaire zone verklaren. Tevergeefs vechten de dorpelingen dat besluit bij de rechter aan.

Veerkracht in Masafer Yatta

Daarna begint het verzet. De bulldozers van de Israëliërs halen hun huizen neer, ’s nachts bouwen de dorpelingen ze provisorisch weer op. Net als de school die met vereende krachten is herbouwd. Uiteindelijk trekt de bevolking zich noodgedwongen in grotten terug. De veerkracht van de gezinnen die met weinig middelen toch proberen te (over)leven, is indrukwekkend. Ondertussen worden de protesten door het Israëlische leger steeds hardhandiger in de kiem gesmoord.

Geen onderscheid tussen kolonisten en militairen

Misschien is er een militair-strategische reden voor de onteigening, denk ik nog. Maar die gedachte wordt te niet gedaan doordat uiteindelijk aan de horizon van Masafer Yatta steeds meer woningen van joodse kolonisten verschijnen. Het is zelfs voor het filmpubliek niet meer duidelijk of er nu kolonisten of militairen te keer gaan tegen de dorpelingen. Ze zijn allebei bewapend. En zo zijn we uiteindelijk getuige hoe een kolonist zonder scrupules een bewoner neerschiet.

Trailer van een film, waarnaar je niet zonder tranen in de ogen kan kijken.

Na No other land slaat twijfel toe

Bedrukt verlaten we het theater. Is er nog een mogelijkheid dat Palestijnen en Israëliërs ooit in vrede zullen samenleven met respect voor elkaars geloof, cultuur en rechten? Na No Other Land zou je de hoop erop verliezen.

Meer lezen

Meer dan 10 jaar geleden bracht Stella Ruisch een bezoek aan Jeruzalem. Ze keerde met gemengde gevoelens terug. Wendy Voois keek naar de Israëlische serie ‘Fauda’ die over het Palestijns-Israëlische conflict gaat. Een bezoek aan een concentratiekamp liet Gert Nonnekes achter met de vraag waarom mensen toch niet met elkaar in vrede kunnen leven.