Alle provincies belicht in Rondje Nederland
Voor velen is Nederland deze zomer vakantieland. En waarom ook niet? 12 weken lang laat Meerdanvijftig.nl de zon schijnen in evenveel provincies. Na Zeeland, Brabant, Limburg, Gelderland, Overijssel, Drenthe, en Groningen is nu Friesland aan de beurt.
Zeg je Friesland, zeg je water. Het IJsselmeer, de Waddenzee en de Friese meren. Dan heb je het nog niet eens over de sloten. De oppervlakte van de provincie bestaat voor 42 procent uit water. Zomer en winter heeft het water een grote aantrekkingskracht.
Sneekweek
De eerste keer dat ik een paar dagen in de waterrijke provincie doorbracht was eind jaren zeventig, met zus en vriendinnen op tienertoer. Tijdens die vakantie maakten we kennis met de Sneekweek. Een watersportfenomeen en fantastische feestweek waarvoor ik daarna nog vaak naar Friesland trok. Ik bracht er zelfs mijn vrijgezellenweekend door, gekleed in een T-shirt met opdruk: Nu nog vrijgezel dus Sneekweek kan nog wel.
De eerste editie van dit jaarlijks terugkerend watersportevenement vond plaats in 1934. Dit jaar zou de 85e keer zijn maar ten gevolge van de maatregelen tegen het coronavirus, gaan het zeilevenement en de festiviteiten niet door. Desondanks is Sneek een bezoek waard. Maak een stadswandeling en neem een kijkje in het Fries Scheepvaart Museum, bewonder de Fontein van Fortuna (onderdeel van kunstproject 11 Fountains), huur een sloepje of laat je op vrijdagavond rondvaren en luister ondertussen naar de verhalen van de stadsgids.
Elf steden
Naast Sneek zijn er nog tien steden in Friesland, het meest bekend door de Elfstedentocht. In de zomer kun je de route met de fiets of per auto rijden. Natuurlijk een andere beleving dan in de bittere kou van Leeuwarden naar Sneek, via IJlst naar Sloten, daarna naar Stavoren en door naar Hindeloopen, via Workum en Bolsward naar Harlingen en dan naar Franeker waar de Hel van het Noorden begint die je naar Dokkum leidt en tenslotte terug naar de finish op de Bonkevaart in Leeuwarden. Je passeert het beroemdste bruggetje van Friesland, dat bij Bartlehiem. Mijn droom is daar te staan als ik ooit nog meemaak dat De Tocht der Tochten weer wordt gereden. Ter voorbereiding daarop heb ik het op een zonnige dag in de zomer bezocht.
Rijd je de Elfstedentocht per fiets, dan kun je dezelfde volgorde aanhouden of in willekeurig welke stad beginnen en de route met de klok mee of er tegenin rijden. De totale afstand is 265 kilometer. Behalve van de steden kun je onderweg genieten van het groene weidse land. Snelle fietsers doen het in één dag, maar je kunt er ook een paar dagen over doen en tijd inruimen voor een uitgebreider bezoek aan de Friese steden.
Afsluitdijk
De Afsluitdijk is een van de toegangswegen van Friesland. De 32,5 kilometer lange dijk die de voormalige Zuiderzee veranderde in het IJsselmeer is een van de grootste waterbouwkundige werken ooit. Het staat in het top 10 lijstje te bezoeken architectonische hoogstandjes in Friesland.
Aan de Friese kant staat het Afsluitdijk Wadden Center, startpunt voor excursies met de Waddenvereniging en het Fryske Gea. In het Wadden Center ervaar je het verhaal van de dijk die Nederland moet beschermen tegen het water, het levenswerk van ingenieur Cornelis Lely. Zijn standbeeld staat aan de Noord-Hollandse kant, bij Den Oever.
Lekkers uit Friesland
“Bûter, brea en griene tsiis. Wa’t dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries!” Het bekendste Friese gezegde gaat over eten. In het Nederlands vertaald: “Boter, brood en groene kaas. Wie dat niet zeggen kan is geen oprechte Fries”.
Ontbijten doe je met een dikke snee suikerbrood. Ik kreeg het pas cadeau van een vriendin, met de tip: roomboter erop en beleggen met aardbeien. Suikerbrood is overal in Nederland verkrijgbaar maar het smaakt nergens zo goed als in Friesland zelf.Bij de koffie neem je een Frysk dúmske, een koekje dat naar anijs smaakt. Als je koffie in een café bestelt, krijg je het er vaak bij. Heb je meer trek, dan neem je een stuk oranjekoek. De naam van de koek heeft niets met ons koningshuis te maken, maar met de sinaasappelsnippers die erin verwerkt zijn.
Tijdens de lunch mag een boterham met nagelkaas niet ontbreken. Kaas waarin kruidnagel en komijn is verwerkt. Een blokje van deze pittige kaas smaakt ook heerlijk bij de borrel en dat doe je in Friesland met de enige echte Beerenburg. Niet alleen bij koud weer, ook in de zomer is het een kruidige smaakmaker.
It moaiste fan Fryslân
Wie kan je beter adviseren wat te bezoeken dan het publiek zelf? Op de site visit Friesland staat een lijst met honderd pareltjes in tien verschillende categorieën. De top 5 van het publiek:
- Eise Eisinga Planetarium in Franeker, het oudst werkende planetarium ter wereld
- De Waterpoort in Sneek uit de vijftiende eeuw met de poortwachterswoning uit 1785
- De Noorderhaven in het centrum van Harlingen, omringd door monumentale panden
- De zeedijk langs de Friese Waddenkust, van Stavoren tot Lauwersoog
- De eilanderhuisjes op Schiermonnikoog
Meer lezen? In 2018 was Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa maar ook daarna is er genoeg cultuur te beleven. Marlies schreef erover. Karin typeerde de zomer al eerder in Hollandse vakantie: zonnebrand en regenjas.
Openingsfoto: Helaas dit jaar geen wedstrijd Skutsjesilen. Hopelijk in 2021 weer. Foto: Pixabay
Recente reacties