De succesvolle televisieserie ‘Het verhaal van Nederland-Oranje Nassau’ brengt Stella Ruisch na Apeldoorn naar Den Haag. In het allereerste lente-weekeinde wandelt ze door de hofstad, die haar bijnaam -mede- dankt aan 2 sterke vrouwen: Amalia van Solms en Elizabeth Stuart.

Perfecte aanwijzingen

Het is even zoeken naar het goede startpunt van de podwalk ‘Den Haag in beweging’ die bij de televisieserie ‘Verhaal van Nederland’ hoort. Maar als we dan de stem horen van verteller en presentator Daan Schuurmans, weten we dat alles goed zal komen. De aanwijzingen zijn perfect, inclusief de waarschuwingen voor gevaarlijke oversteekplaatsen.

Winterkoningen

Den Haag is geen onbekend terrein maar tot nu toe was vooral het stadscentrum doel van onze bezoeken geweest. Het Malieveld zagen we slechts zijdelings en hooguit bij het verlaten van het Centraal Station. Ook nu leidt Daan ons eerst via de Nieuwe Uitleg naar het Lange Voorhout midden in Den Haag. De panden die hier staan stammen veelal uit de tijd, dat Elizabeth Stuart en haar man Frederik, ‘Winterkoningen van Bohemen’ op de vlucht hier neerstreken.

Den Haag hofstad

Ze maakten met hun netwerk van diplomaten én spionnen Den Haag begin 17de eeuw ‘the place to be’ zoals we dat nu zouden omschrijven. De felle concurrentiestrijd die met Elizabeths voormalige hofdame Amalia van Solms ontbrandde, doordat deze het hart van stadhouder Frederik Hendrik wist te veroveren, zorgde voor de verdere ontwikkeling van Den Haag tot hofstad.

Amalia versus Elizabeth

De buitens en paleizen schoten uit de grond, de beroemdste schilders van hun tijd, Gerard Honthorst en Rembrandt kwastten de blaren op hun handen om de twee dames te vereeuwigen. Het ene schilderij nog mooier dan het andere. En dan hebben we het nog niet over de feesten en partijen die vooral Elizabeth gaf. De twee wisten op die manier de Europese politiek te beïnvloeden. En dat in een tijd dat vrouwen officieel geen openbare functies konden bekleden!

Winterkoningin’ Elizabeth Stuart
tentoonstelling Amalia van Solms
en Amalia van Solms Braunfels. Beiden geschilder door Gerart Honthorst (!)

Flaneren langs het Binnenhof

Op het Lange Voorhout treden we tussen de eeuwenoude bomen in het voetspoor van diplomaten, staatslieden, adellijke dames en heren. We passeren de Kloosterkerk, waar Amalia met Frederik Hendrik trouwde. Even verderop herinnert een plaquette aan de Kneuterdijk er nog aan dat Winterkoningin Elizabeth hier 30 jaar van haar leven heeft doorgebracht. We flaneren samen met de andere toeristen langs de hofvijver tegenover het Binnenhof, het -onbewoonde- Torentje en het imposante Mauritshuis. Intussen vertelt Daan Schuurmans in onze oren anekdotes over de tweestrijd tussen Amalia en Elizabeth.

Flaneren tussen de eeuwenoude bomen op het Lange Voorhout in het voetspoor van adellijke dames..

Haagse bos

Nooit geweten dat het Malieveld eigenlijk een uitloper is van het Haagse Bos, dat zich hier kilometers uitstrekt. We zijn niet de enigen die het verkeerslawaai achter zich laten op de zandpaden, langs een grote vijver. Zou Amalia hier op de plek waar nu buitenlandse jongeren zich koesteren in de voorzichtige warmte van de lentezon, wel eens gepicknickt hebben met haar kinderen? Zeker is dat Frederik Hendrik en zijn zoon Willem II hun paard hier de sporen hebben gegeven in dit oorspronkelijke oerbos.

Zeldzaam: niet alleen de mensen ook een bosuil koestert zich in het lentezonnetje in het Haagse Bos.

Máxima om de bocht

Geen edele viervoeter maar een zwarte sedan komt met redelijke hoge snelheid door het openstaande hek van Huis ten Bosch gereden. In een flits zien we Koningin Máxima achterin zitten. Ruim 3 eeuwen na de dood van Amalia en Elizabeth is het duidelijk dat de vrouwen van Oranje zich ook nu nog niet laten beperken tot adellijke theekransjes. En dat met hun aanwezigheid Den Haag met recht nog steeds de Hofstad kan worden genoemd.

Meer lezen

In Den Haag hofstad kun je meerdere kanten uit. Zoals Gert Nonnekes deed tijdens een wandeling, waarin hij één van de laatste échte Haagse hopjes uitpakte. En natuurlijk kent Den Haag ook mooie musea, zoals Escher in het Paleis (aan het Lange Voorhout). Gert Nonnekes combineerde het Museum Mesdag met een concert in de Nieuwe Kerk. En dan heb je nog het Kunstmuseum én sla het Mauritshuis niet over. Dat kun je bezoeken zonder uit je stoel te komen.

Openingsfoto: Huis ten Bosch, woonstee van de Koninklijke Familie. Foto’s: ©Stella Ruisch