Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl een tip om naar te kijken. Deze keer in het teken van Internationale Vrouwendag op 8 maart. De bekroonde Finse regisseur Mari Soppela reisde naar 5 wereldsteden en vroeg vrouwen naar het glazen plafond. Het resultaat is vanaf morgen in de bioscoop te zien: It’s Raining Women.

Rebecca Burke stapte naar de rechter

In de aanloop naar 8 maart worden de statistieken over vrouwenonderwerpen weer bijgewerkt in het nieuws. En nee, ook dit jaar is weer duidelijk dat vrouwen niet de zelfde kansen hebben en ook nog steeds niet hetzelfde betaald krijgen als mannen. De Engelse programmadirecteur Rebecca Burke pikte het niet langer en stapte naar de rechter. Haar proces werd de aanleiding voor de Finse Mari Soppela (Ze won prijzen met Mother Land in 2022 en Family Files in 2002) om niet alleen haar maar ook andere vrouwen met de camera te volgen en te vragen naar het glazen plafond in It’s raining women.

Wat is het glazen plafond eigenlijk?

Mocht je wel eens van ‘het glazen plafond’ hebben gehoord maar ook niet precies weten wat het inhoudt, dan ben je in goed gezelschap. Kun je concluderen na het zien van It’s raining women. Uit de antwoorden van de op straat geïnterviewde mensen blijkt dat de meesten geen idee hebben. Voor de duidelijkheid: het glazen plafond is de onzichtbare (glazen) weerstand (plafond) die vrouwen ondervinden als zij meer loon of een leidinggevende functie willen hebben.

De film volgt Rebecca Burke bij haar rechtszaak in hoger beroep om evenveel loon te krijgen als haar collega’s in een zelfde functie. Ze ontdekte dat mannelijke collega’s anderhalf keer meer verdienden dan zij. Haar morele gelijk moet echter formeel juridisch aangetoond worden en dat blijkt nog niet zo gemakkelijk. Dit brengt de spanning in de film: gaat het haar lukken? Daarnaast komen allerlei vrouwen in soortgelijke situaties over de hele wereld aan het woord die deze strijd wonnen of verloren.

Gemiddeld lager uurloon van vrouwen

De première van It’s raining women vond afgelopen zondag 5 maart plaats in het bijzijn van de regisseuse Mari Soppela en Rebecca Burke, de hoofdrolspeelster in de documentaire. De film is uitgebracht in Nederland door Amstelfilm (op de website van distributeur vind je ook waar de film wordt vertoond). De première was georganiseerd in samenwerking met Women Inc, de organisatie die in Nederland werkt aan gelijke kansen op het gebied van werk, gezondheid en media. Karlijn Straver van Women Inc onderstreepte in haar inleiding nog maar eens het belang van dit onderwerp. Het gemiddelde uurloon van vrouwen in Nederland ligt 13 procent lager dan van mannen. Opvallend is dat ook 60% van de vaders meer tijd voor hun kinderen wil! Ook al hebben we in de ranglijsten meer afstand genomen van Afrikaanse landen die onder aan bungelen, de gelijkwaardigheid is in Nederland nog steeds ver te zoeken.

Waar blijft onze eerste vrouwelijke premier?!

In Europa bungelen we onderaan wat betreft de rol van vrouwen in de politiek. Een vrouwelijke premier, zoals Duitsland, Estland en Finland hebben we hier nog nooit gehad. Ook in het bedrijfsleven maken maar vrouwen maar 14 procent van de Raden van Bestuur uit. Vrouwen hebben niet of nauwelijks invloed op het beleid van grote bedrijven. Dat vrouwen in Nederland tot 1956 nog wettelijk handelingsonbekwaam waren, speelt een rol in de lage notering. Als ze gingen trouwen werden vrouwen ontslagen en ze konden niet zelfstandig een bankrekening openen. Die moest op naam van hun echtgenoot of vader staan. Daarentegen was het in Finland al in 1837 verboden dat een man iets uit het huishouden verkocht zonder toestemming van zijn echtgenote. Dat gaf boerenvrouwen een gelijke positie.

Loonkloof

Erger dan het glazen plafond is misschien wel de loonkloof. Vrouwen krijgen niet alleen minder betaald in een gelijkwaardige functie dan een man. Vooral in sectoren als zorg en onderwijs, waar veel vrouwen actief zijn, zijn de lonen sowieso laag. Sterker nog: zodra in een sector in Nederland meer vrouwen gaan werken, daalt het uurloon! Dat is bijvoorbeeld gebeurd toen er meer vrouwen dan mannen werkzaam werden in het onderwijs.

It’s raining women snel achterhaald?

Na de vertoning van It’s raining women bleek uit de discussie met het publiek dat er gelukkig licht aan de horizon gloort. Regisseur Mari Soppela vroeg de vrouwen in het publiek of ze een mannelijke collega wel eens naar zijn loon hadden gevraagd. Er gingen verrassend veel vingers de lucht in. De aanwezige Hedy d’Ancona, onder andere voormalig staatssecretaris van Emancipatiezaken en mede oprichter van het feministische Man Vrouw Maatschappij, maakte de opmerking dat het niet de werknemer is die voor gelijkheid in loon moet zorgen maar de werkgever. En een medewerkster van de Europese Raad meldde dat er een Europese wet in de maak is, die werknemers het recht geeft op inzage in de lonen van collega’s. Ook moet de werkgever lonen en functies inzichtelijk maken.

Het duurt nog twee eeuwen (!) voordat mannen en vrouwen gelijk aan elkaar zijn….

Zelden was de hoop bij een film zo groot dat It’s raining women snel door de werkelijkheid wordt achterhaald…

Meer lezen over emancipatie

Er is wel iets veranderd sinds Stella Ruisch vrouwen maanden op hun emancipatiezaak te letten. En dan hebben we het nog niet eens gehad over een ander, nog ernstig probleem: het geweld tegen vrouwen, waar Brigitte Leferink ook het afgelopen jaar de aandacht op vestigde. Doe er wat aan, schreef ze al eerder.

Openingsfoto: Programmadirecteur Rebecca Burke met steunbetuigers in It’s raining women. Foto: Amstelfilm.