Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl een tip om op het scherm naar te kijken. Molukkers in Nederland:70 jaar op weg naar huis is de nieuwe reeks interviews die Coen Verbraak heeft gemaakt en die op woensdag is te zien op NPO2. Boeiende maar ook verplichte kost, vindt Marlies Mielekamp.

Geschiedenis van de Molukkers

Al een tijdje werd de serie documentaireserie Molukkers in Nederland: 70 jaar op weg naar huis in praatprogramma’s aangekondigd. Nu ben ik fan van de interviewseries van Coen Verbraak, ik heb ze allemaal gezien. En nu gaat het ook nog eens over een onderwerp waarin ik meer dan normaal geïnteresseerd ben. Door twee Molukse schoonkinderen schreef ik een aantal jaren geleden het boek ‘Kazernekind‘ over de geschiedenis van een Moluks gezin in Nederland.

Kazernekind is nog te koop als ebook en voor Kobo Plus-abonnees zelfs gratis verkrijgbaar.

Je schaamt je dood

Deze keer is de opzet anders dan bij de voorgaande interviews van Verbraak (zoals het vorig jaar uitgezonden in De beste families). Hij laat de tweede generatie Molukkers aan het woord vergezeld van historische beelden. De interviews praten met Coen Verbraak via een spiegel die op de camera is gemonteerd. Op die manier vertellen de Molukkers hun verhaal direct aan de kijkers.

Doordat ik me voor mijn boek al in het onderwerp heb verdiept, heb ik tot nu toe niet veel nieuws gehoord. Maar voor de meeste Nederlanders geldt, dat ze weinig van deze geschiedenis afweten. Zoals Angela de Jong. De televisiecriticus schreef in het AD: “Je schaamt je dood als je naar Molukkers in Nederland kijkt.” Na alle heisa over het verdwijnen van Andere Tijden verbaast ze zich dat naar deze indrukwekkend documentaire slechts 400.000 mensen keken. Ze vergelijkt dat met de halve finale van het songfestival waar 2,8 miljoen kijkers voor de buis zaten…

Gebrek aan kennis over de Molukse kwestie

Angela de Jong schaamt zich niet alleen over wat de Molukkers van de eerste en tweede generatie is aangedaan. Ze voelt ook gêne over haar gebrek aan kennis. Terwijl ze toch geschiedenis in haar vwo-pakket op de middelbare school heeft gehad. Bovendien woonde ze vlakbij twee Molukse wijken.

“Ik ken niet één documentaire waarin Molukkers hun eigen verhaal vertellen,” beweert Verbraak. Dat kan zo zijn maar er zijn echt voldoende boeken verschenen, waarin dat wel gebeurde. Zoals de boeken Gesloten koffers en De verzwegen soldaat van Sylvia Pessireron, die ook betrokken was bij de productie van het programma. Of Zo Nederlands als wat van Linda Huijsmans en mijn eigen boek Kazernekind, de bewogen geschiedenis van een Moluks gezin in Nederland.

Hun verhaal is óns verhaal

Verbraak zei in een interview in Trouw: “Hoe Nederlanders zullen reageren weet ik niet maar ik kan me voorstellen dat velen denken: ‘Jee, wat hebben we ze slecht behandeld, daar moeten we ons voor schamen’.” Tegen Verbraak zeiden de geïnterviewden: ‘Nederlanders kennen ons verhaal helemaal niet, fijn dat het nu eindelijk eens op tv komt.” Verbraak, zelf historicus, heeft in zijn studie geschiedenis ook weinig over het onderwerp meegekregen. In hetzelfde interview in Trouw, zegt hij: “De belangrijkste reden voor deze documentaire is dat hun verhaal niet alleen hun pakkie-an is. Het is óns verhaal, ze zijn in onze geschiedenis beland.” En dat hoorde ik ook tijdens de lezingen naar aanleiding van mijn boek. “Ons verhaal heeft geen plaats in de geschiedenisboeken, dat zou wel moeten.”

Coen Verbraak legt het hoe en waarom van zijn nieuwe interviewserie over Molukkers in Nederland uit.

Naast slavernijverleden in het onderwijs

Een goede reden dus om nu naar de interviewserie van Coen Verbraak te kijken. Hopelijk is het de aanleiding voor een herziening van de vaderlandse geschiedenisboeken. Want net als het slavernijverleden verdient onze jeugd het verhaal van de Molukkers in Nederland te weten te komen.

De documentaire Molukkers in Nederland is terug te zien via NPOStart. De serie bestaat uit 4 afleveringen waarvan er nog twee worden uitgezonden op woensdagavond 2 en 9 juni om 20.30 u op NPO2.

Meer lezen

Naast ‘Molukkers in Nederland’ is er ook de mooie Telefilm ‘Pulang’ (Thuis). Marlies Mielekamp schreef voor Meerdanvijftig.nl eerder over de Molukse gijzelingen. Op dit moment is een boek aan het schrijven over de geschiedenis van twee gezinnen, waarvan er een naar Australië vertrok. Van haar vorderingen houdt ze ons op de hoogte. Geïnteresseerd in documentaires? Karin de Lange tipte eerder ‘De wereld van de Chinezen’ en schreef ook over het -gratis- aanbod op IDFA.nl.

Openingsfoto: Afkomstig uit documentaireserie ‘Molukkers in Nederland, 70 jaar op weg naar huis.’/BNNVara